Πολιτισμός - 13 Σεπτεμβρίου, 2014

Θανάσης Παναγιωτόπουλος:«Πρόσω ολοταχώς» για την αξιοποίηση του Κάστρου των Σαλώνων

orafok 13 Σεπτεμβρίου, 2014

0 196 32 second read

_{Άμεση προτεραιότητα στην αξιοποίηση του Κάστρου των Σαλώνων, πρόκειται να δώσει ο νέος Δήμαρχος Δελφών κ. Θανάσης Παναγιωτόπουλος, ο οποίος σύντομα θα ξεκινήσει τις διαδικασίες για την ιεράρχηση των παρεμβάσεων που απαιτούνται. Να σημειώσουμε πως ο κ. Παναγιωτόπουλος είχε ασχοληθεί ιδιαίτερα με το θέμα του Κάστρου και μάλιστα στο Συνέδριο που είχε πραγματοποιηθεί τον περασμένο Νοέμβρη στην Άμφισσα είχε παρουσιάσει μία πολύ ενδιαφέρουσα εισήγηση, καταθέτοντας 8+2 προτάσεις προκειμένου να μπορέσει να γίνει επισκέψιμο. Παράλληλα και στις προγραμματικές του θέσεις προεκλογικά το ζήτημα του Κάστρου είχε εξέχουσα θέση ενώ είχε τεθεί επανειλημμένα η ανάγκη αξιοποίησής του.}

_{Μετά την εκλογή και την ανάληψη των καθηκόντων του, ο κ. Παναγιωτόπουλος εμφανίζεται πανέτοιμος να προχωρήσει στις απαραίτητες ενέργειες προκειμένου το Κάστρο των Σαλώνων και η λαμπρή ιστορία του, να αναδειχθούν και να λάβουν τη θέση που τους αξίζει.}

_{Μελετημένες οι επόμενες κινήσεις}

_{Σε επικοινωνία που είχαμε με το Δήμαρχο, μας ενημέρωσε πως έχει ήδη μελετήσει τις κινήσεις που πρέπει να γίνουν ώστε να ξεκινήσουν οι διαδικασίες. Μάλιστα όπως ο ίδιος ανέφερε χρειάζεται αρχικά περιποίηση του χώρου, απαραίτητα βελτίωση και λειτουργική αναβάθμιση του Τουριστικού Περιπτέρου καθώς και κάποιες παρεμβάσεις οι οποίες μπορούν να υλοποιηθούν με μικρό κόστος.}

_{Αναφορικά με τα έργα που απαιτούνται, ξεκαθάρισε πως είναι αναγκαία η ανάπλαση του Θεάτρου, επισημαίνοντας πως είναι ίσως η μοναδική μεγάλη παρέμβαση που θα χρειαστεί. Ωστόσο ο ίδιος τόνισε πως η διαδικασία για το ζήτημα του Θεάτρου θα ξεκινήσει με τη σύνταξη Αρχιτεκτονικής μελέτης (σ.σ. έχει εκδηλωθεί ήδη ενδιαφέρον από τον αρχιτέκτονα που επιμελήθηκε την ανάπλαση του Κάστρου των Χανίων), ενώ όπως ο ίδιος τόνισε οι όποιες εργασίες, θα γίνουν με επανάχρηση των υπαρχόντων υλικών. Το μόνο «αγκάθι» για την ανάπλαση Θεάτρου είναι η χρονοβόρα διαδικασία που απαιτείται.}

_{Θα ζητήσει εξαίρεση από την καταβολή αντιτίμου στο Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων για τη διεξαγωγή εκδηλώσεων}

_{Ένα άλλο ζήτημα που θα επιδιώξει να λύσει ο κ. Παναγιωτόπουλος, είναι το αντίτιμο που καταβάλλεται στο Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων για κάθε εκδήλωση που πραγματοποιείται στο Κάστρο. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε τα ποσά που ζητούνται είναι απαγορευτικά και γι’ αυτό το λόγο θα επιδιώξει άμεσα συνάντηση με την Υφυπουργό Πολιτισμού κ. Άντζελα Γκερέκου προκειμένου να ζητήσει εξαίρεση του Κάστρου των Σαλώνων από την καταβολή αντίτιμου.}

_{Πάγια θέση… να απομακρυνθούν τα μαντριά}

_{Ακόμα μία αδιαπραγμάτευτη παράμετρος για το Δήμαρχο, προκειμένου να αξιοποιηθεί το Κάστρο, είναι η απομάκρυνση των μαντριών που βρίσκονται ακριβώς δίπλα από το μνημείο. Όπως επισημαίνει ο κ. Παναγιωτόπουλος οι συγκεκριμένες εγκαταστάσεις είναι εντελώς παράνομες, από υγειονομικής, αρχαιολογικής και πολεοδομικής πλευράς, οπότε δεν πρόκειται να αντιμετωπίσει ο Δήμος κανένα ζήτημα στην απόφασή του να απομακρυνθούν. Ωστόσο όπως ο ίδιος επισημαίνει θα δοθεί εύλογο χρονικό περιθώριο στους ιδιοκτήτες να προετοιμαστούν…}

_{Οι παρεμβάσεις που θα επιχειρηθούν σύμφωνα με την εισήγηση του κ. Παναγιωτόπουλου στο Συνέδριο}

_{Ανάδειξη του ιστορικού μονοπατιού από τη συνοικία «Πηγάδια» προς το Κάστρο}

_{Το παλαιό αυτό μονοπάτι συνδέει την καρδιά της πόλης με το Κάστρο. Στην αρχή του (από τη συνοικία ¨Πηγάδια¨) έχει πλακοστρωθεί σ’ ένα μήκος περίπου 40 μέτρων, ενώ στη συνέχεια ακολουθεί ελικοειδή διαμόρφωση μέχρι τη νότια είσοδο του Φρουρίου. Απαιτούνται: α) Η τοποθέτηση (μάλλον ξύλινου) κιγκλιδώματος σ’ ένα μήκος περίπου εκατό (100) μέτρων, ώστε το μονοπάτι να καταστεί ασφαλές στα επικίνδυνα σημεία του (θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί μέρος από το ξύλινο κιγκλίδωμα που σήμερα υφίσταται στον εξωτερικό περίβολο του Κάστρου, εφόσον τούτο αντικατασταθεί, ως κατωτέρω), β) Ο φωτισμός του μονοπατιού με κατάλληλα φωτιστικά σώματα και γ) Η σήμανση του μονοπατιού στα δύο άκρα του.}

_{Είναι σαφές ότι το συγκεκριμένο μονοπάτι συμβάλλει εξαιρετικά στη διασύνδεση του Κάστρου με βασικά αξιοθέατα της πόλης, όπως με το Αρχαιολογικό Μουσείο, την οικία Πανουργιά (που μετατρέπεται σήμερα σε Κέντρο ιστορικής τεκμηρίωσης για την Ελληνική Επανάσταση), τη Μητρόπολη με τις τοιχογραφίες του Παπαλουκά, τις κρήνες της εποχής της Τουρκοκρατίας και άλλα σημαντικά αξιοθέατα της πόλης, που βρίσκονται πολύ κοντά στην αφετηρία του μονοπατιού (στη συνοικία «Πηγάδια»).}

_{Έλεγχος της κεντρικής εισόδου του Κάστρου}

_{Κάθε παρέμβαση που θα πραγματοποιηθεί στο μνημείο θα καταλήξει αλυσιτελής, αν δεν υπάρξει ένας στοιχειώδης έλεγχος τουλάχιστον της κεντρικής εισόδου του, διότι θα εξακολουθεί στην περίπτωση αυτή να είναι ένα μνημείο που βανδαλίζεται και απογυμνώνεται από τον εξοπλισμό του με συνεχείς κλοπές. Προτείνονται συνεπώς: α) Ο έλεγχος της εισόδου είτε με βαριά μεταλλική πόρτα, είτε πιθανότερα με κατάλληλη μπάρα και β) Η τοποθέτηση συστήματος ασφαλείας με κάμερες καταγραφής.Περίφραξη χώρου με ασφαλές και καλαίσθητο κιγκλίδωμα σε όλο το μήκος της περιμέτρου του εσωτερικού και εξωτερικού περιβόλου}

_{Το υφιστάμενο κιγκλίδωμα καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος του εξωτερικού περιβόλου του Κάστρου, ενώ λείπει παντελώς από τον εσωτερικό περίβολο. Ωστόσο κι αυτή ακόμη η ημιτελής περίφραξη τυγχάνει ανασφαλής, καθώς αφήνει ιδιαιτέρως μεγάλα χάσματα που γεννούν κινδύνους ιδίως για τα παιδιά. Πρέπει συνεπώς να αντικατασταθεί από νέο ξύλινο κιγκλίδωμα, καλαίσθητο και ασφαλές, που θα καλύπτει όλο το μήκος της εξωτερικής πλευράς του μνημείου.}

_{Πρόταση: Κιγκλίδωμα ξύλινο, ανθεκτικό, καλαίσθητο και ασφαλές (χωρίς μεγάλα διάκενα), που δε θα εμποδίζει τη θέα προς την πόλη και τον Ελαιώνα της Άμφισσας.}

_{Ανανέωση του εξοπλισμού αναψυχής (παγκάκια, ξύλινα τραπέζια, καλάθια απορριμμάτων) – Βελτίωση των εσωτερικών διαδρόμων πρόσβασης (μονοπατιών) του Κάστρου}_{Το Κάστρο, λόγω της φύτευσης των πεύκων κατά την περίοδο του Μεσοπολέμου, έχει πλέον αποκτήσει και το χαρακτήρα του χώρου αναψυχής (περιαστικού άλσους), τόσο για τους κατοίκους της πόλης, όσο και για τους επισκέπτες. Ωστόσο, πέραν της αντιμετώπισης του ζητήματος της φύτευσης, οφείλουμε να φροντίσουμε για την αποκατάσταση του εξοπλισμού αναψυχής που έχει τοποθετηθεί εκεί από τη δεκαετία του 1980. Μια πρώτη βασική ενέργεια είναι ο καθορισμός της ζώνης του μνημείου που μπορεί να έχει το συγκεκριμένο χαρακτήρα και η πρότασή μας είναι αυτή να καταλαμβάνει το μισό περίπου από τον εξωτερικό περίβολο του Κάστρου και συγκεκριμένα το νοτιοδυτικό τμήμα αυτού, με όριο τον εσωτερικό διάδρομο που ενώνει την κεντρική είσοδο με την είσοδο από το μονοπάτι της συνοικίας των «Πηγαδιών». Στη ζώνη αυτή και σε κατάλληλα σκιερά σημεία μπορούμε να επανατοποθετήσουμε καλαίσθητα ξύλινα παγκάκια, τραπεζοπάγκους, καλαθάκια απορριμμάτων κλπ.}

_{Αρχιτεκτονική και λειτουργική βελτίωση του υφιστάμενου λυόμενου θεάτρου}_{Το λυόμενο θέατρο που είναι τοποθετημένο στο Κάστρο έχει χωρητικότητα περίπου 500 θεατών και αποτελείται από μεταλλικό σκελετό και ξύλινα έδρανα. Η συγκεκριμένη κατασκευή έχει ανάγκη από: α) Βελτίωση της αρχιτεκτονικής της όψης, β) Επισκευή των μελών της που έχουν φθαρεί και γ) Λειτουργική βελτίωση τόσο της εξέδρας, όσο και της σκηνής, λ.χ. με την τοποθέτηση ενός ασφαλούς κιγκλιδώματος περιμετρικά και με τη δημιουργία μιας ξύλινης καλαίσθητης βοηθητικής καμπίνας στον χώρο κάτω από τη σκηνή, που θα χρησιμεύει ως αποδυτήριο – καμαρίνι των καλλιτεχνών κ.α.}

_{Στο θέμα της λειτουργίας του θεάτρου, πρέπει να τεθεί ως προβληματισμός το κατά πόσον ήταν πετυχημένη η ρύθμιση που επιτεύχθηκε με τη συνδυαστική ισχύ των Αποφάσεων: α) ΥΠΠΟΤ/ ΔΟΕΠΥ/ΤΟΠΥΝΣ/126463 (Φ.Ε.Κ. 3046/τ.Β΄/30.12.2011) στο άρθρο 8 και β) ΥΠΠΟΤ/ΓΔΑΠΚ/ ΑΡΧ/Α1/Φ42/1017/61 (Φ.Ε.Κ. 1189/τ.Β΄/10.04.2012), με τις οποίες θεσμοθετήθηκε (κυρίως με την παρ. 2 του άρθρου 8 της πρώτης αναφερόμενης Υ.Α.) η καταβολή ελάχιστου τέλους για τη διεξαγωγή καλλιτεχνικών παραστάσεων στο θέατρο του Κάστρου της Άμφισσας, ύψους κατ’ ελάχιστον δύο χιλιάδων (2.000,00) ευρώ υπέρ του Ταμείου Αρχαιολογικών Πόρων και Απαλλοτριώσεων. Το ορατό αποτέλεσμα της συγκεκριμένης απόφασης στην πόλη της Άμφισσας ήταν η παύση λειτουργίας του θεάτρου στο Φρούριο και η παντελής απουσία οποιασδήποτε καλλιτεχνικής δραστηριότητας τα δύο καλοκαίρια που ακολούθησαν (έτη 2012 και 2013), γεγονός που επέτεινε την εικόνα εγκατάλειψης και απαξίωσης του μνημείου. Είναι προφανές ότι το ελάχιστο καταβαλλόμενο τέλος που έχει τεθεί (2.000,00 ευρώ), καθιστά εντελώς απαγορευτική τη διοργάνωση εκδηλώσεων στο συγκεκριμένο χώρο, δεδομένων των οικονομικών δυνατοτήτων της περιοχής.}

_{Σήμανση (πληροφοριακή) εντός του μνημείου και στον περιβάλλοντα χώρο}

_{Στο Κάστρο των Σαλώνων, αλλά και στα περισσότερα μνημεία της Άμφισσας, η πληροφοριακή σήμανση των επισκεπτών τυγχάνει ελλιπής ή ανύπαρκτη. Είναι απαραίτητο να τοποθετηθούν οι εξής δίγλωσσσες (στην ελληνική και αγγλική γλώσσα) πινακίδες: α) Μία στην κεντρική είσοδο του Κάστρο με επαρκείς ιστορικές και αρχαιολογικές πληροφορίες για το μνημείο, β) Μία αντίστοιχη πληροφοριακή (μικρότερου μεγέθους) στην είσοδο από το μονοπάτι της συνοικίας των «Πηγαδιών», γ) Μία ή δύο σε αξιόλογα σημεία ιστορικού ή αρχαιολογικού ενδιαφέροντος του Κάστρου και δ) Μία ή δύο σε σημεία θέας προς την πόλη και προς τον Ελαιώνα της Άμφισσας, με πληροφορίες για την Άμφισσα και τα βασικότερα σημεία της, τα χωριά του Δελφικού Τοπίου και τον παραδοσιακό Ελαιώνα. Επίσης μπορεί να εξεταστεί η τοποθέτηση μιας εγκατάστασης ηλεκτρονικής πληροφόρησης (infokiosk) πριν την είσοδο του Φρουρίου ή ακόμη και μέσα σ’ αυτό.}

_{Εξασφάλιση εξωτερικού χώρου για στάθμευση οχημάτων και για βοηθητικές χρήσεις}

_{Από τη δεκαετία του 1980 έχει ξεκινήσει προσπάθεια για την απαλλοτρίωση μιας ιδιοκτησίας παρακείμενης στην κεντρική είσοδο του μνημείου, η οποία (όταν εν τέλει αποκτηθεί) θα μπορούσε να χρησιμεύει: α) Ως χώρος στάθμευσης, β) Ως χώρος βοηθητικών λειτουργιών (λ.χ. αποθήκευση μελών από τα τείχη του Κάστρου) και γ) Ως χώρος βοηθητικός του θεάτρου (λ.χ. τουαλέτες, καμαρίνια καλλιτεχνών κλπ). Η ενέργεια αυτή εντούτοις ποτέ δεν ολοκληρώθηκε λόγω έλλειψης των απαραίτητων κονδυλίων.}

_{Ωστόσο και παρά τις επικρατούσες οικονομικές συνθήκες, δεν είναι εντελώς αδύνατη η επανάληψη της προσπάθειας για την απόκτηση του ακινήτου (είτε με απαλλοτρίωση είτε με απευθείας εξαγορά).}

_{Βελτίωση και Λειτουργική Αναβάθμιση του Τουριστικού Περιπτέρου του Κάστρου}

_{Το Τουριστικό Περίπτερο που έχει κατασκευαστεί στη δυτική εξωτερική πλευρά του Φρουρίου έχει όλες τις προδιαγραφές για να αποτελέσει μια αξιόλογη επιχείρηση εστίασης ή καφέ, αλλά ταυτόχρονα και τουριστική. Τον τελευταίο χρόνο, μετά την καταγγελία της μίσθωσης από τον τελευταίο μισθωτή του, τυγχάνει εκτός λειτουργίας, πλην όμως το ίδιο διάστημα γίνεται μια συντονισμένη προσπάθεια ώστε να ξεπεραστούν προβλήματα του παρελθόντος σε σχέση με τη σύννομη λειτουργία του.}

_{Η πρότασή μας, σε σχέση με την αξιοποίηση του τουριστικού περιπτέρου είναι διπλή: α) Να ολοκληρωθεί το ταχύτερο δυνατόν η εκπονούμενη μελέτη και να λάβει τις απαιτούμενες εγκρίσεις, ώστε αμέσως μετά είτε να εκτελεστούν οι απαραίτητες εργασίες από το Δήμο, είτε αυτές (ή μέρος αυτών) να εκτελεστούν από το μισθωτή που θα προκύψει μέσω πλειοδοτικής δημοπρασίας, με την επίβλεψη βέβαια των υπηρεσιών του Δήμου και με συμψηφισμό των εργασιών προς τα οφειλόμενα μισθώματα και β) Να τεθούν στη δημοπρασία μίσθωσης ειδικοί όροι, που θα υποχρεώνουν το μισθωτή να λειτουργεί την επιχείρησή του, πέραν του αντικειμένου της εστίασης ή του καφέ, και με τουριστική λογική, με έμφαση στην ανάδειξη του συγκεκριμένου μνημείου. Ενδεικτικά θα μπορούσε να είναι υποχρεωτική η λειτουργία πωλητηρίου αναμνηστικών ειδών και κυρίως εντύπων πληροφόρησης, η δημιουργία ιστοσελίδας με (εγκεκριμένες) αναφορές στο Κάστρο κλπ.}

_{Σήμανση (για πεζούς και αυτοκίνητα) προς το μνημείο}

_{Η οδική σήμανση (για οδηγούς αυτοκινήτων) προς τα τρία βασικά μνημεία της πόλης, που βρίσκονται στη βόρεια – βορειοδυτική της πλευρά, δηλαδή προς το Κάστρο, τη Χάρμαινα και το Βυζαντινό Ναό του Σωτήρος, τυγχάνει ελλιπής και χρειάζεται ενίσχυση και εναρμόνιση.}

_{Προτείνονται: α) Η χάραξη μίας διαδρομής πεζών προς το Κάστρο μέσω του μονοπατιού της συνοικίας των «Πηγαδιών», β) Η χάραξη μίας δεύτερης διαδρομής πεζών προς το Κάστρο μέσω της συνοικίας της Χάρμαινας και γ) Η χάραξη μιας τρίτης διαδρομής μέσω της εκκλησίας των Αγίων Αναργύρων. Οι διαδρομές αυτές πρέπει να σημανθούν με καλαίσθητες δίγλωσσες πινακίδες, ενώ αφετηρία της σήμανσης πρέπει να είναι η κεντρική πλατεία της πόλης (πλατεία Ησαΐα).}

_{Εκπόνηση και εφαρμογή μελέτης (συγκοινωνιακής) με αντικείμενο τη βελτίωση της υφιστάμενης οδικής πρόσβασης προς το Κάστρο}

_{Η πρόσβαση προς το Κάστρο (η ίδια οδική αρτηρία που οδηγεί και στη συνοικία της Χάρμαινας) είναι γενικώς προβληματική και ειδικότερα για τα μεγάλα λεωφορεία σχεδόν απαγορευτική. Η οριστική λύση θα ήταν η κατασκευή μιας περιφερειακής (περιμετρικής) οδού της πόλης, που θα ξεκινά από την περιοχή του Νοσοκομείου και θα καταλήγει στο Κάστρο (ή ακόμη καλύτερα στην περιοχή των παλαιών Σφαγείων). Επειδή όμως αυτή η λύση δεν προβλέπεται να επιτευχθεί άμεσα, καθώς είναι ένα έργο πολυδάπανο και το οποίο δεν έχει μελετηθεί μέχρι σήμερα, οφείλουμε να αναζητήσουμε βελτίωση της σημερινής πρόσβασης, με συγκεκριμένες παρεμβάσεις σε κρίσιμα σημεία της υφιστάμενης διαδρομής, όπως αυτές θα προτείνονται από μια αντίστοιχη συγκοινωνιακή μελέτη.}

_{Η μελέτη αυτή μπορεί να περιλαμβάνει προτάσεις σχετικά: α) Με την αντιμετώπιση των δύσκολων σημείων στη διαδρομή μεγάλων οχημάτων (λεωφορείων) ιδίως από το 4ο Δημοτικό Σχολείο και μέχρι το Φρούριο, είτε με απλές απαγορεύσεις στάθμευσης, είτε με τοποθέτηση εμποδίων, β) Με τη δημιουργία μικρών χώρων στάθμευσης που θα απαιτηθούν προκειμένου να αντισταθμιστεί η απώλεια σε θέσεις στάθμευσης που θα προκύψει από πιθανές απαγορεύσεις σε ορισμένα σημεία της διαδρομής και γ) Με μικρής κλίμακας κατασκευαστικές παρεμβάσεις σε δύσκολα σημεία του δρόμου πρόσβασης.}