Κ. Καλαντζή: «Είμαστε στην καρδιά της Ελλάδας, αλλά είμαστε και η καρδιά της Ελλάδας»

Τις αρμοδιότητες που αφορούν στην ορεινή και δασική πολιτική εξειδικεύει σε συνέντευξή της στην «Ώρα της Φωκίδας» η Αντιπεριφερειάρχης Ορεινής και Δασικής Πολιτικής, Κατερίνα Καλαντζή.

Η κα Καλαντζή μιλά για τα προβλήματα που αντιμετωπίζει και τις προτεραιότητές της, τα αιτήματα των μελισσοκόμων, καθώς συμμετείχε στη συνάντηση με τους Προέδρους των Συλλόγων της Στερεάς και αναφέρεται σε ζητήματα που άπτονται του αντικειμένου της.

Είστε Αντιπεριφερειάρχης Ορεινής και Δασικής Πολιτικής. Ίσως οι πολίτες να μην γνωρίζουν ή να μην καταλαβαίνουν ακριβώς ποιο είναι το αντικείμενό σας. Θέλετε να μας εξηγήσετε σχετικά;

Δεν έχει να κάνει με Υπηρεσίες της Περιφέρειας, αλλά με έναν σημαντικό ρόλο, παρεμβατικό. Οι ορεινές περιοχές έχουν ιδιαίτερα προβλήματα, τα οποία δεν είναι εμφανή στο σύνολο, αν δεν ασχοληθείς. Έχουμε ιδιαιτερότητες και στα προβλήματά τους και αναπτυξιακές προοπτικές. Είναι σωστό να υπάρχει αυτό το αντικείμενο στην Περιφέρειά μας για να εξειδικεύουμε κάποια θέματα, ζητήματα, προοπτικές, δυνατότητες ανάπτυξης, τρόπους παρέμβασης στην κεντρική εξουσία. Χρησιμοποιώντας, παράλληλα, τα εργαλεία που διαθέτει η Περιφέρεια τόσο σε επίπεδο παρεμβάσεων, όσο και χρηματοδοτικών εργαλείων.

Ποιες λογίζονται ως ορεινές περιοχές. Όλη η Ευρυτανία, ένα μέρος της Φθιώτιδας στον Δήμο Μακρακώμης και στη Φωκίδα ο Δήμος Δωρίδας. Στις αρμοδιότητες υπάγονται τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ευρύτερα η ύπαιθρος στις περιοχές αυτές. Η μείωση του πληθυσμού, η μείωση του αγροτικού και κτηνοτροφικού πληθυσμού, των εκμεταλλεύσεων, η αστυφιλία, η μετανάστευση σε άλλες χώρες των νέων ανθρώπων που αδυνατούν να επιβιώσουν ελλείψει εργασίας. Είναι λιγότερες οι δυνατότητες στις ορεινές περιοχές να βρει δουλειά και να ζήσει αξιοπρεπώς ένας νέος και να έχει όλες τις βασικές υποδομές, ώστε να δημιουργήσει οικογένεια. Έχει δυσκολίες στις προσβάσεις με όμορους νομούς ή με αστικά κέντρα στον ίδιο νομό. Θα το ήθελε πολύ γιατί είναι ιδανικές οι συνθήκες, σαφώς ανώτερη η ποιότητα ζωής από μια μεγάλη πόλη.

Όλα αυτά δημιουργούν μια πολιτική, η οποία μπορεί να αποτελέσει έναν ολοκληρωμένο χωρικό σχεδιασμό για τις ορεινές περιοχές. Πέρα από το κεντρικό κράτος, που έχει αντιληφθεί τα τελευταία χρόνια πόσο σημαντικό είναι να υπάρχουν δράσεις, όπως π.χ. το αναπτυξιακό των Αγράφων. Έχουμε και εμείς αντίστοιχο, μετά από πρόταση του Περιφερειάρχη, τη δημιουργία Ολοκληρωμένης Χωρικής Επένδυσης (ΟΧΕ) των ορεινών περιοχών σε αυτούς τους τρεις νομούς. Η πρότασή μας είναι να ενταχθεί στο ΕΣΠΑ με αρχικό προϋπολογισμό πέντε εκατ. ευρώ. Θέλουμε οι παρεμβάσεις μας να είναι σε ένα ολοκληρωμένο σχέδιο ανάπτυξης αυτών των περιοχών στον πρωτογενή τομέα, τις προσβάσεις, τα δίκτυα, τον τουρισμό, την παραγωγή των προϊόντων, ακόμη και στη μεταποίηση του πρωτογενούς κλάδου, σε συνδυασμό με ένα δίκτυο απαραίτητων υποδομών, προασπίζοντας την υγεία και την παιδεία. Για να δημιουργηθούν οι ευνοϊκές συνθήκες να ζήσει μια οικογένεια και να αναπτυχθεί σε μια ορεινή περιοχή.

Αυτά για τις ορεινές περιοχές. Όσον αφορά στις δασικές;

Είμαι υπάλληλος του Δασαρχείου Καρπενησίου, δασοπόνος, και πριν λίγα χρόνια είχα κάνει μεταπτυχιακό στην οικολογία και τη διαχείριση του περιβάλλοντος. Η ευαισθησία μου για τα δάση είναι μεγάλη. Τα δάση στη Στερεά Ελλάδα εκτός από πνεύμονα οξυγόνου, αποτελούν και πλουτοπαραγωγική πηγή. Στόχος μας είναι να υπάρχει μια μεγαλύτερη διαχείριση και εκμετάλλευση των δασών στο πλαίσιο της αειφόρου ανάπτυξης, όχι στην ισοπέδωση. Παίρνοντας τα δασικά προϊόντα και υποπροϊόντα, τα οποία φέρνουν πλούτο σε μια περιοχή οικονομικό και εργασιακό. Αυτό δεν μπορεί να γίνει μόνο από μας, χρειάζεται συνεργασία και με το Υπουργείο.

Τα τέσσερα τελευταία χρόνια, που ασχολούμαι με το αντικείμενο, έχουν γίνει πολλές προτάσεις. Χαίρομαι που αυτή τη στιγμή ο Υπουργός, κ. Σκυλακάκης, έχει ανακοινώσει πως δίνει μεγάλη έμφαση στη διαχείριση των δασών, υλοποιεί προγράμματα και έχει έτοιμο τον σχεδιασμό για τη διαχείρισή τους με μελέτες και από ιδιώτες και μέσω συνεταιρισμών, που είναι σημαντικοί για την εθνική και τοπική οικονομία. Τα τελευταία χρόνια συμβάλλαμε στην αλλαγή πολιτικών και στη στόχευση, που πριν δεν υπήρχε, όπως η βιομάζα, ο καθαρισμός και η προστασία των δασών, αλλά και να παράγεται εισόδημα και ενέργεια. Τα καυσόξυλα που θα παραχθούν για τον ντόπιο πληθυσμό και η στρόγγυλη βιομηχανική ξυλεία, όπως παράγεται και σήμερα.

Συμμετείχατε στη συνάντηση με τους μελισσοκόμους κατά την κινητοποίησή τους. Στο μέτρο του δυνατού, πώς μπορεί να παρέμβει η Περιφέρεια για την ικανοποίηση των αιτημάτων τους;

Καταρχάς να ξεκαθαρίσουμε ότι η μελισσοκομία είναι ένας πολύ σημαντικός κλάδος, που ανήκει στη ζωική παραγωγή του πρωτογενούς τομέα. Το πόση σημασία έχει η μέλισσα για τη διατήρηση της ζωής στον πλανήτη είναι γνωστό σε όλους. Είναι πολλά τα αιτήματα αυτού του κλάδου. Έχουν δίκιο στα περισσότερα που ζητούν γιατί, όπως όλες οι παραγωγές στον πρωτογενή τομέα, εξαρτώνται και από απρόβλεπτους παράγοντες, όπως το κλίμα, οι καιρικές συνθήκες και τα έντονα φαινόμενα που μπορεί να προκληθούν.

Γι’ αυτό υπάρχει ο ΕΛΓΑ, να ασφαλίζουν το κεφάλαιό τους και να λαμβάνουν αποζημιώσεις. Βεβαίως και δεν είναι επαρκείς οι αποζημιώσεις. Όλοι πρέπει, ωστόσο, να είναι ασφαλισμένοι στον ΕΛΓΑ για να λάβουν έστω κι αυτές. Χρειάζεται ανασχεδιασμός ειδικά σε αυτή την παραγωγή, να είναι ισότιμος με τον γεωργικό και κτηνοτροφικό κλάδο. Έχει την ίδια αξία με τους υπόλοιπους. Γι’ αυτό και στη νέα ΚΑΠ, με εξειδικευμένο το ΠΑΑ για την Ελλάδα, δίνεται μεγάλη βαρύτητα στη μελισσοκομία και ειδικά μέτρα στήριξης. Πιστεύω πως σταδιακά θα αυξάνονται και αυτός ο κλάδος θα έχει μεγάλη ανάπτυξη κάθε χρόνο.

Όπως είπα και στη συνάντηση, το ελληνικό μέλι είναι το καλύτερο, το ποιοτικότερο στον κόσμο!

Δεν γίνεται να ικανοποιηθούν όλα τα αιτήματα από τα Υπουργεία. Η Περιφέρεια θα κάνει τις παρεμβάσεις της με τα προγράμματα που διαχειρίζεται. Θα δοθεί μεγαλύτερη έμφαση πιστεύω σε μέτρα στήριξης της μελισσοκομίας. Θα δούμε εξειδικευμένα τα σχέδια βελτίωσης που αφορούν μελισσοκόμους που έχουν μελισσοσμήνη, που είναι δυναμικοί. Οι δικές μας παρεμβάσεις πάντα γίνονται στα Υπουργεία, εξειδικεύοντας τα πιο άμεσα αιτήματα. Σε αυτό το σημείο να σημειώσω πως πρέπει να υπάρχει υπευθυνότητα της κάθε εκμετάλλευσης και του κάθε μελισσοκόμου. Έχουν την υποστήριξή μας σε πολλά θέματα και θα μπορούσαν να γίνουν παρεμβάσεις μας με τα Δασαρχεία και την Πυροσβεστική, στις διατάξεις της Πολιτικής Προστασίας. Δεν ξέρω, βέβαια, πόσο μπορούν να ικανοποιηθούν γιατί τίθενται και θέματα ασφαλείας.

Αυτό αφορά και τον δικό σας τομέα, το πώς μπορούν να εισέρχονται στα δάση στην αντιπυρική περίοδο. Πως μπορεί να γίνει αυτό;

Είναι δύσκολο γιατί έχουμε πληγεί από τεράστιες πυρκαγιές τα τελευταία χρόνια και στην Περιφέρειά μας. Μπορεί να είναι από εμπρησμούς, αλλά υπάρχει κι αυτό το μικρό ποσοστό από αμέλεια και ανευθυνότητα. Για να γίνει αυτό, πρέπει να μειωθούν όλοι οι παράγοντες κινδύνου σε συνεργασία με τα Δασαρχεία, την Πυροσβεστική και τα Υπουργεία Περιβάλλοντος & Ενέργειας και Κλιματικής Κρίσης & Πολιτικής Προστασίας. Θα έλεγα ότι πρέπει να είναι καθαροί οι χώροι και υπάρχουν μέρη στα όρια των δασών, δεν είναι απαραίτητο να βρίσκονται εντός των δασών. Δεν θεωρώ πως δύσκολο να υπάρχει η δυνατότητα να καθαριστούν από τη βλάστηση μικρές εκτάσεις. Για να μπορεί έτσι να υπάρχει μια απόσταση ασφαλής για τη βλάστηση. Δεν εξαρτάται από εμάς αν θα υπάρχουν καπνιστήρια ή όχι. Ενδεχομένως αυτό να μην επιτρέπεται ή να μετακινούνται οι κυψέλες την εποχή συγκομιδής του μελιού. Δεν είναι εύκολη η διαχείριση αυτού του θέματος σήμερα.

Ποια είναι τα προβλήματα που αντιμετωπίζετε ως Αντιπεριφερειάρχης και ποιες οι προτεραιότητές σας;

Είναι συνέχεια των αρμοδιοτήτων που είχα σε συνεργασία με τις Υπηρεσίες και τους αιρετούς της Περιφέρειας και κυρίως με την πολύ καλή συνεργασία που έχω με τον κ. Σπανό. Τον ευχαριστώ για την εμπιστοσύνη που μου έδειξε γιατί ασχολούμαι με αυτό επειδή πραγματικά το αγαπώ. Θέλω να προσφέρω όσο περισσότερο μπορώ.

Αν είχαν λυθεί όλα τα προβλήματα, δεν θα υπήρχε λόγος ύπαρξης ενός αντικειμένου. Πάντα θα υπάρχουν ζητήματα. Δεν είναι ξεκάθαρες οι αρμοδιότητες της τοπικής αυτοδιοίκησης με την κεντρική διοίκηση και πολλές φορές υπάρχει σύγχυση. Πως μπορούμε εμείς σαν Β’ Βαθμός να έχουμε άμεση και καθοριστική συμβολή στην επίλυση προβλημάτων; Ήθελα να έχουν έναν άλλο ρόλο οι παρεμβάσεις μας στην κεντρική εξουσία. Να έχουμε αποφασιστικές αρμοδιότητες σε αρκετά αντικείμενα και με την απαραίτητη χρηματοδότηση φυσικά.

Οι προτεραιότητες αφορούν ειδικά στην ορεινή δασική πολιτική. Στη λήψη άμεσων μέτρων, ανακουφιστικών, για να συγκρατηθεί ο πληθυσμός της υπαίθρου κυρίως, αλλά και μεγαλύτερων πόλεων. Οι ορεινές είναι πιο απομακρυσμένες, γι’ αυτό και το πρόβλημα είναι εντονότερο. Όχι μόνο να συγκρατηθεί ο πληθυσμός, αλλά και να αυξηθεί αν γίνεται.

Πολύ συχνά οι πολίτες μιλούν για την έλλειψη ζωνών αντιπυρικής προστασίας, που υπήρχαν παλιότερα επί «Καποδίστρια» στις δασικές εκτάσεις. Πως άλλαξε αυτή η πολιτική διαχρονικά; Δυσκολεύονται οι πυροσβέστες με την έλλειψή τους στην κατάσβεση πυρκαγιών;

Οι αντιπυρικές ζώνες δεν είναι μύθος, είναι πραγματικότητα. Αποτελεί ένα από τα μέτρα πρόληψης κατά των δασικών πυρκαγιών και η πρόληψη είναι το Α και το Ω. Γίνονται αντιπυρικές ζώνες σε πολλά δάση μας. Σε άλλα είναι πιο εύκολες, σε άλλα δυσκολότερες. Η αλήθεια είναι ότι σε μεγάλες φωτιές προσπερνιόνται οι αντιπυρικές ζώνες. Αποτελεί προτεραιότητα ο καθαρισμός για την πρόσβαση στο δασικό οδικό δίκτυο. Για πολλά χρόνια εγκαταλείφθηκε λόγω έλλειψης χρηματοδοτήσεων, παρόλα αυτά η Περιφέρεια χρηματοδοτεί αγροτικά δίκτυα σε πολλές περιοχές. Τα δασικά δίκτυα είναι αρμοδιότητα των δασικών υπηρεσιών. Τα τελευταία χρόνια έγινε αντιληπτή η αναγκαιότητα ύπαρξης αυτών των ζωνών και υπάρχουν και προγράμματα για τα δασικά δίκτυα, όπως το «Antinero».

Να ξέρετε ότι γίνεται δουλειά. Ο κόσμος μπορεί να λέει ότι δεν γίνεται τίποτα. Εμείς το ζούμε από μέσα. Δεν είναι αυτή η πραγματικότητα, γίνονται πολλά πράγματα. Ίσως έχουμε μάθει να μην είμαστε ευχαριστημένοι ή να μην υπάρχει ενημέρωση. Δεν μπορεί να φταίει για τα πάντα ένα κράτος, ένας Δήμος, μια Περιφέρεια, ούτε όλα μπορούν να τα λύσουν. Πρέπει όλοι να καταλάβουμε ότι έχουμε κι εμείς ευθύνη και ύστερα να κάνουμε κριτική για τους άλλους.

Γενικά θεωρείτε πως είμαστε ένας λαός που προστατεύει τα δάση;

Η ιστορία έχει δείξει ότι ο λαός μας προστάτευε τα δάση. Αν δεν τα προστάτευε, δεν θα τα είχαμε εμείς σήμερα. Το πιστεύω πραγματικά ότι η πλειοψηφία προστατεύει τα δάση. Δεν πάει να τα κάψει. Σε κάποιες περιπτώσεις υπάρχουν όμως κακόβουλοι άνθρωποι, ενδεχομένως συμφέροντα ή αμέλεια. Πρέπει να ενισχύσουμε την έννοια της προστασίας του περιβάλλοντος γενικά από την νηπιακή ηλικία. Είναι θέμα παιδείας και όχι μόρφωσης. Πολλές φορές οι λίγοι φτάνει να δημιουργήσουν μια μεγάλη καταστροφή.

Ένα μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζει η ελληνική επαρχία, όπως είπατε κι εσείς, είναι να μην ερημώσουν οι ορεινές περιοχές. Πως κινείται η Περιφέρεια προς αυτή την κατεύθυνση;

Η Περιφέρεια έχει μια μεγάλη ακτίνα δράσης. Τα περισσότερα απ’ αυτά που υλοποιεί, πρωτογενώς, δευτερογενώς ή τριτογενώς έχουν να κάνουν μ’ αυτό. Η δημιουργία ενός δρόμου δεν έχει να κάνει με τη συγκράτηση πληθυσμού; Οι παρεμβάσεις μας για τα σχολεία. Η Περιφέρεια αναλαμβάνει εξ ολοκλήρου τη μεταφορά των μαθητών, που είναι ένα δύσκολο και μεγάλο κομμάτι και οικονομικά. Δεν αφήνει μαθητή χωρίς πρόσβαση στο σχολείο. Πραγματοποιεί παρεμβάσεις σε θέματα υγείας. Εκτός των γενναίων χρηματοδοτήσεων για ολοκλήρωση κτηριακών εγκαταστάσεων σε νοσοκομεία και κέντρα υγείας, αφού για τη λειτουργία τους υπεύθυνο είναι το Υπουργείο, επιδοτούμε αγροτικούς γιατρούς σε άγονες και ορεινές περιοχές. Με γερό επίδομα μηνιαίως για να μπορέσουν να σταθούν και αγροτικοί και επικουρικοί γιατροί. Έργα τουριστικής ανάπτυξης, αγροτουρισμού, ανάδειξη αγροτικών προϊόντων, εκμετάλλευση διαχείρισης δασών, μεταποιητικές μονάδες στον πρωτογενή τομέα, χρηματοδοτήσεις χιονοδρομικών κέντρων. Όλα αυτά δημιουργούν θέσεις εργασίας. Η ανάπτυξη δεν έρχεται από μόνη της, έχει πάρα πολλές συνισταμένες για τις οποίες συμβάλλουμε σημαντικά, ώστε να γίνει γεγονός. Δεν είμαστε διαχειριστές, υλοποιούμε πολλές φορές και πάνω από τις δυνατότητές μας. Ακούμε «που θα τα βρει τα χρήματα η Περιφέρεια». Βεβαίως, έχει μεγάλο έργο. Δεν στεκόμαστε στις στενές αρμοδιότητές μας και τη διαχείριση ενός κονδυλίου. Διεκδικούμε και υλοποιούμε πολλά περισσότερα.

Τα προβλήματα που παρατηρούνται στο οδικό δίκτυο των ορεινών περιοχών, έχουν ως αποτέλεσμα τη δυσκολία στη μεταφορά ασθενών. Πως θα λυθεί αυτό;

Συντηρήσεις στο επαρχιακό δίκτυο πραγματοποιεί συνεχώς η Περιφέρεια. Ασφαλτοστρώσεις, χορτοκοπή στα πρανή, διαγραμμίσεις κ.ο.κ. Θέλουμε να υπάρχει πρόσβαση σε όλο το δίκτυο της Περιφέρειας και κυρίως στις ορεινές περιοχές να μην υπάρχουν δύσκολα προσβάσιμα σημεία.

Η Στερεά Ελλάδα διαθέτει επαρκείς φυσικούς πόρους και κατά πόσο τους εκμεταλλευόμαστε;

Διαθέτει τεράστιους φυσικούς πόρους. Έχουμε δάση, λίμνες, ορυκτά μεταλλεύματα, πετρώματα, αδρανή υλικά. Κυρίως οι Δήμοι που είναι αρμόδιοι, αλλά και εμείς, κάνουμε παρεμβάσεις στο να ξεκαθαρίσουν τα ιδιοκτησιακά για να αξιοποιηθούν. Σαν Περιφέρεια έχουμε πολύ σημαντικό μερίδιο συμβολής στο ενεργειακό ισοζύγιο της χώρας. Είμαστε στην καρδιά της Ελλάδας, αλλά είμαστε και η καρδιά της Ελλάδας. Μην ξεχνάμε ότι μας πήγε πίσω τα τελευταία χρόνια η στέρηση πολύτιμων ευρωπαϊκών χρηματοδοτήσεων, εξαιτίας των στρεβλώσεων που μας κατέτασσαν στον Στόχο 2 και στις πιο αναπτυγμένες Περιφέρειες. Ευτυχώς αυτό διορθώθηκε και διπλασιάστηκε η χρηματοδότηση του ΕΣΠΑ. Συμμετέχουμε και εκμεταλλευόμαστε πολλά ευρωπαϊκά προγράμματα σε συνεργασία με φορείς, συλλόγους και άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Συνεργαζόμαστε με Πανεπιστήμια για την πρόληψη δασικών πυρκαγιών. Είμαστε σε διαρκή επαγρύπνηση προς όφελος των Στερεοελλαδιτών.