Υπολείπονται εργασίες 12 εκ ευρώ

 Απίστευτα είναι όσα έρχονται στην επιφάνεια για το έργο της άρδευσης του ελαιώνα Άμφισσας, το οποίο έχει εξασφαλισμένη συμπληρωματική σύμβαση και χρηματοδότηση 7 εκ ευρώ, αλλά ανεκτέλεστες εργασίες 12 εκ ευρώ και κινδυνεύει να περάσει ως γέφυρα στο επόμενο πακέτο, λόγω των μεγάλων καθυστερήσεων που παρουσιάζει, δεσμεύοντας ζωτικής σημασίας πόρους για την περιοχή μας. Πόρους που θα έπρεπε να έχουν απορροφηθεί έως τον Ιούνιο του 2020.

Για την τύχη του έργου έχει ενεργοποιηθεί ο Βουλευτής Φωκίδας κ. Γιάννης Μπούγας, ο οποίος και έχει ήδη κάνει επαφές στη Αθήνα, τη Λαμία και τη Φωκίδα. Για το έργο αυτό έχει οριστεί χρονοδιάγραμμα έως τις 30 Ιουνίου 2020, συμπεριλαμβανομένων και των παρατάσεων. Εάν το έργο δεν έχει ολοκληρωθεί έως τότε θα πρέπει να περάσει γέφυρα στο επόμενο ΕΣΠΑ, κάτι που σημαίνει την απώλεια σοβαρών πόρων από την περιοχή μας. Ωστόσο, ο επιβλέπων μηχανικός της αναδόχου εταιρείας ανέφερε στον Βουλευτή, με τον οποίο είχε συνάντηση, πως από τη στιγμή της επανεγκατάστασης τούς και αφότου λυθούν τα αναφερόμενα προβλήματα, θα χρειαστεί 1,5 έως 2 έτη για την αποπεράτωση του έργου.

Παράλληλα το έργο έχει καθυστερήσει σοβαρά από την αλλαγή επωνυμίας της εταιρείας, αλλά και από την αδράνεια της ΕΥΔΑΠ Παγίων να ορίσει σημεία υδροληψίας.  Πιο συγκεκριμένα εκκρεμεί ο επανακαθορισμός και η αδειοδότηση εκ μέρους της ΕΥΔΑΠ Παγίων των σημείων υδροληψίας, τα οποία σύμφωνα με την αρχική μελέτη ήταν δυο.

Ειδικότερα για το δίκτυο της Άμφισσας υδροληψία είχε οριστεί ανάντι της πόλης στη χιλιομετρική θέση 15,3 του υδαταγωγού Μόρνου, ενώ το δεύτερο σημείο είναι άνωθεν της ΤΚ Χρισσού. Για την πρώτη θέση υπάρχουν σημαντικά κωλύματα για την υδροληψία. Προτάθηκε από την ΕΥΔΑΠ θέση υδροληψίας από την κύρια εκκένωση του αγωγού χθ 21,2 η οποία όμως και αυτή εγείρει σοβαρά υδρολογικά προβλήματα. Ο εργολάβος του έργου πρότεινε υδροληψία από τη δευτερεύουσα εκκένωση του αγωγού – υποσίφωνας χθ 20, χωρίς μέχρι αυτή τη στιγμή να έχει δώσει τη σύμφωνη γνώμη της η ΕΥΔΑΠ Παγίων. Η αλλαγή των σημείων υδρολοψίας συνεπάγεται φυσικά και την τροποποίηση της μελέτης, συνακόλουθα με μια δύσκολη και χρονοβόρα γραφειοκρατική διαδικασία.

Επιπλέον η ανάδοχος εταιρεία και παρά τη διαφωνία της επιβλέπουσας αρχής της περιφέρειας, κατέβαλε ποσό ύψους 3 εκ ευρώ στον ανάδοχο ως προκαταβολή για εργασίες που δεν είχαν γίνει εκείνη τη χρονική στιγμή.

Το έργο υλοποιείται από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων και χρηματοδοτείται από το πρόγραμμα «Αγροτική Ανάπτυξη της Ελλάδας 2007 – 2013» (Αλ. Μπαλτατζής).

Το έργο αφορά στην κατασκευή των απαραίτητων αρδευτικών εργασιών για την αξιοποίηση της πεδινής κοιλάδας μεταξύ Άμφισσας, Χρισσού, Δελφών και Ιτέας (κοιλάδα Άμφισσας), συνολικής ακαθαρίστου εκτάσεως 34.810 στρ. (καθαρής 30.960στρ.), ώστε να αρδεύεται η περιοχή με ένα σύγχρονο σύστημα αρδεύσεως με σταγόνες, ήτοι, στην κατασκευή δύο δικτύων υδροληψίας (Χρισσού και Άμφισσας) και την τοποθέτηση 167 χλμ. σωλήνων (υπόγειο σωληνωτό δίκτυο).

Έχει ενταχθεί στο Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) 2007-2013 με την υπ. αριθ. 8713/21-9-2009 απόφαση του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, με διευθύνουσα υπηρεσία το τμήμα Δομών Περιβάλλοντος, της Δ/νσης Τεχνικών Έργων, της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας με προϋπολογισμό 37.205.000 ευρώ και συμβασιοποιημένο 20.354.446,47 ε, μετά την έκπτωση του αναδόχου.

Κινδύνευσε δε, πολλές φορές να χαθεί, μετά την εμπλοκή που προκάλεσε η απαγόρευση της κοπής ή εκρίζωση ελαιοδένδρων, η οποία δεν πραγματοποιείται στο πλαίσιο της ελαιοκαλλιέργειας, με τις: α)ΥΠΠΟΤ/ΓΔΑΠΚ/ΑΡΧ/Α1/Φ43/39267/1932 (ΦΕΚ133/27.04.2012) & β) ΥΠΠΟΤ/ΓΔΑΠΚ/ΑΡΧ/Α1/ 35289/1801 (ΦΕΚ 147/ 02.05.2012). Γεγονός που έπρεπε να αλλάξει τη χάραξη της πορείας των αγωγών και από τοποθέτησή τους εκτός ιδιοκτησιών και κατά μήκος (παραπλεύρως) υφιστάμενων αγροτικών οδών, πλάτους τουλάχιστον 4,00 μ., να πραγματοποιηθεί εντός ιδιοκτησιών ανάμεσα σε άτακτη διάταξη ελαιόδεντρων, ώστε να περιοριστεί η κοπή των ελαιόδεντρων. Η νέα μεθοδολογία απαιτούσε συμπληρωματική σύμβαση ύψους 6.945.000 ευρώ, την οποία αποδέχτηκε ομόφωνα το Κεντρικό Γνωμοδοτικό Συμβούλιο Εγγειοβελτιωτικών Έργων (Κ.Γ.Σ.Ε.Ε.) με το υπ’ αριθ. 01/09-10-2015 απόσπασμα του. Χρειάστηκε να δοθεί «μάχη» στο Ελεγκτικό Συμβούλιο για να εγκριθεί η σύμβαση και το ποσό της συμπληρωματικής σύμβασης είναι ήδη εγκεκριμένο. 

Στην ουσία πρόκειται ένα πολύ μεγάλο και σημαντικό έργο για τη Φωκίδα, που αποτελεί πάγια βούληση της τοπικής κοινωνίας και η υλοποίησή του επιδιώκεται εδώ και πολλά χρόνια. Ο Ελαιώνας της Άμφισσας είναι σπουδαίο παραγωγικό, αλλά  και ιστορικό απόθεμα της Στερεάς Ελλάδας, καθώς αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του Δελφικού Τοπίου. Η άρδευση του ελαιώνα θα συμβάλλει στη βελτίωση ποιοτικά και ποσοτικά της παραγωγής της ελιάς και θα βοηθήσει στην καλυτέρευση του βιοτικού επιπέδου των κατοίκων. Η αξιοποίησή του με ένα σύγχρονο σύστημα άρδευσης είναι μια άκρως αναπτυξιακή παρέμβαση, με ιδιαίτερη σημασία για την περιοχή. Κι αυτό γιατί αναβαθμίζεται η παραγωγική δραστηριότητα, συμβάλλοντας στην οικονομία του τόπου, ενώ παράλληλα αναδεικνύεται και προστατεύεται ο ιστορικός Ελαιώνας και το οικοσύστημά του.

Τα χαρακτηριστικά  του έργου

To αρδευτικό έργο Ελαιώνα Άμφισσας,  N. Φωκίδας δημοπρατήθηκε στις 30/11/2010. Κύριος του Έργου είναι το Ελληνικό Δημόσιο και το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Προϊσταμένη Αρχή του έργου είναι το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και συγκεκριμένα ο Διοικητικός Τομέας Κοινοτικών Πόρων και Υποδομών της Δ/νση Τεχνικών Μελετών και Κατασκευών. Διευθύνουσα Υπηρεσία είναι το Τμήμα Δομών Περιβάλλοντος της  Δ/νσης Τεχνικών Έργων της Γενικής Δ/νσης Ανάπτυξης, Προγραμματισμού, Περιβάλλοντος & Υποδομών της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας. 

Η ΕΛΤΕΡ Α.Τ.Ε. που αναδείχθηκε ανάδοχος του έργου υπέγραψε εργολαβική σύμβαση στις 03/11/2011. Το χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης του έργου είναι στις 20 Ιουνίου 2020. Το έργο αφορά στην κατασκευή των απαραίτητων αρδευτικών εργασιών για την αξιοποίηση της πεδινής κοιλάδος μεταξύ Άμφισσας, Χρισσού, Δελφών και Ιτέας (κοιλάδα Άμφισσας), συνολικής ακαθαρίστου εκτάσεως 34.810 στρ.(καθαρής 30.960στρ.), ώστε να αρδεύεται η περιοχή με ένα σύγχρονο σύστημα αρδεύσεως.

Το αναγκαίο νερό για την άρδευση θα λαμβάνεται από τις δύο υδροληψίες του υδραγωγείου Μόρνου, εκ των οποίων η μία για το δίκτυο της Άμφισσας και η άλλη για το δίκτυο του Χρισσού. Ως εκ τούτου έχουν μελετηθεί δύο ανεξάρτητα δίκτυα, ήτοι: α) δίκτυο υδροληψίας Χρισσού και β) δίκτυο υδροληψίας Άμφισσας.

Προβλέπεται η τοποθέτηση συνολικού μήκους 166,8 χλμ σωλήνων, ως εξής :

α) 37,80χλμ. Χαλυβδοσωλήνων διατομών από Φ400χλστ έως και Φ1000χλστ

β) 129χλμ πλαστικών σωλήνων από σκληρό PVC 12,5 & 16,0 atm, διατομών από Φ110χλστ έως και Φ400χλστ.

Οι καθυστερήσεις

Οι κυριότεροι λόγοι που συνετέλεσαν μέχρι σήμερα στην καθυστέρηση ολοκλήρωσης της σύμβασης, όπως αποτυπώνονται στο ιστορικό του έργου, είναι οι εξής:

•Αλλαγή Δ/νουσας Υπηρεσίας του έργου πριν την έναρξη των εργασιών

•Δυσμενείς καιρικές συνθήκες κατά την χειμερινή περίοδο του 2012.

•Καθυστέρηση σύνταξης και υπογραφής του Μνημονίου συνεργασίας με την Ι’ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων.

•Καθυστέρηση λόγω μη έγκαιρης σύστασης επιτροπής ηρτημένης εσοδείας

•Καθυστέρηση λόγω απαγόρευσης κοπής ελαιοδέντρων και Επιβολή νέων και ουσιαστικών περιορισμών, δεσμεύσεων στον τρόπο εκτέλεσης των εργασιών με Αποφάσεις του Υπουργείου Πολιτισμού την Άνοιξη του 2012.

•Αποκλεισμός τμημάτων του έργου λόγω αρχαιολογικής έρευνας. Οι εργασίες πραγματοποιούνται με την παρουσία αρχαιολόγων.

•Καθυστέρηση στην τελική επιλογή των προβλεπόμενων υδροληψιών του δικτύου. Το τελευταίο χρονικό διάστημα υπάρχει κινητικότητα από την ΕΥΔΑΠ σχετικά με το θέμα

•Διακοπή εργασιών στην περιοχή πέριξ του ΒΙΟΠΑ, λόγω διέλευσης του αγωγού από τον οικισμό των Αθιγγάνων. Απαιτείται αλλαγή όδευσης.

•Επιβολή νέων και ουσιαστικών περιορισμών, δεσμεύσεων στον τρόπο εκτέλεσης των εργασιών, με αποφάσεις του Υπουργείου Πολιτισμού με Υπουργικές Αποφάσεις την Άνοιξη του 2012.

•Καθυστέρηση στην σύνταξη και κατά συνέπεια στην έγκριση του 1ου Ανακεφαλαιωτικού Πίνακα Εργασιών του έργου.

Υπολείπεται μεγάλο μέρος του έργου

Έχουν τοποθετηθεί μέχρι σήμερα 97 χλμ αρδευτικό δίκτυο (ήτοι το 75 % περίπου επί του συνολικού προβλεπόμενου των πλαστικών αγωγών) & 2.500 μμ χαλυβδοσωλήνων (ήτοι το 6,50 % επί του συνολικού προβλεπόμενου των χαλυβδοσωλήνων). 

Δεν είναι δυνατή η εκτέλεση εργασιών στα τμήματα του έργου όπου εκκρεμεί ακόμη η επίλυση σημαντικών ζητημάτων. Ενδεικτικά αναφέρουμε τις παρακάτω περιπτώσεις:

•Στις οδεύσεις πλησίον των δύο προβλεπόμενων υδροληψιών στον υδαταγωγό του Μόρνου, λόγω του ότι μέχρι εκκρεμεί η τελική επιλογή των θέσεών τους από την ΕΥΔΑΠ.

•Στην όδευση στην περιοχή του Βιοτεχνικού Πάρκου Άμφισας (ΒΙΟΠΑ), λόγω διέλευσης του αγωγού από οικισμό Αθιγγάνων. 

•Στις περιοχές πλησίον πιεζορυθμιστικών φρεατίων λόγω αρχαιολογικών περιορισμών. Αναμένεται νέα κατασκευαστική λύση, που σημαίνει φυσικά ότι απαιτείται τροποποίηση της μελέτης.