Σε περιοχή άκρως σημαντική για τα θαλάσσια θηλαστικά (ΙΜΜΑ) ανακηρύχτηκε ο Κορινθιακός κόλπος

 

Η επιλογή του έγινε λόγω των σπάνιων οικολογικών χαρακτηριστικών του και πλέον θα λαμβάνονται όλα τα μέτρα για για τη διατήρηση, προστασία και διαχείρισή τους.

Η τεκμηρίωση αφορούσε στα είδη και την πληθυσμιακή τρωτότητα, την κατανομή και τις περιοχές αναπαρωγής και ενδιαίτησης. Εν ολίγοις επισήμαναν ότι ο μικρός, μακρύς και ημίκλειστος κόλπος αποτελεί ένα μοναδικό μέρος στον κόσμο όσον αφορά τις κοινωνίες των δελφινιών τόσο επειδή εκεί ζουν σε μεικτά κοπάδια αρμονικά το πελαγικό ζωνοδέλφινο, μαζί με το κοινό δελφίνι και το σταχτοδέλφινο, καθώς και δελφίνια που προέκυψαν από διασταύρωση του ζωνοδέλφινου με το κοινό δελφίνι, με ενδιάμεσα χαρακτηριστικά, που δεν υπάρχουν πουθενά αλλού στον κόσμο.

Να σημειώσουμε ότι ο Κορινθιακός κόλπος έχει ενταχθεί και στο Δίκτυο Natura 2000, με το νόμο 4519/2018.

 

Ποιά είναι η IUCN (Παγκόσμια Ένωση για την Προστασία της Φύσης)

 

Η IUCN (Παγκόσμια Ένωση για την Προστασία της Φύσης) ορίζει ποια είναι τα προστατευόμενα είδη και οι ανάλογες περιοχές προστασίας, σύμφωνα με συγκεκριμένα κριτήρια. Ειδικά για τα θαλάσσια θηλαστικά, όπως τα δελφίνια, οι φάλαινες, οι φώκιες, χρησιμοποιείται ο χαρακτηρισμός ΙΜΜΑ.

Η ομάδα εργασίας για τις προστατευόμενες περιοχές για τα θαλάσσια θηλαστικά (MMPATF) ιδρύθηκε με στόχο τη δημιουργία μηχανισμών για την ενθάρρυνση της συνεργασίας, την ανταλλαγή πληροφοριών και εμπειριών, την πρόσβαση και τη διάδοση γνώσεων και εργαλείων για τη δημιουργία, παρακολούθηση και διαχείριση προστατευόμενων περιοχών για τα θαλάσσια θηλαστικά. Η ομάδα εργασίας προωθεί αποτελεσματικές χωρικές λύσεις και βέλτιστες πρακτικές για τη διατήρηση των θαλάσσιων θηλαστικών (κητώδη και φώκιες) εντός των προστατευόμενων περιοχών για τα θαλάσσια θηλαστικά (MMPAs).

Αρχίζοντας από τη Μεσόγειο το 2016, τα Νησιά του Ειρηνικού (2017) και συνεχίζοντας τα επόμενα χρόνια με τον βορειοανατολικό Ινδικό Ωκεανό και τις νοτιοανατολικές Ασιατικές Θάλασσες (2018), τον Δυτικό Ινδικό Ωκεανό και τις Αραβικές Θάλασσες (2019), τα νερά Αυστραλίας-Νέας Ζηλανδίας και νοτιοανατολικού Ινδικού Ωκεανού (2020) και τον Νοτιοανατολικό Τροπικό και εύκρατο Ειρηνικό Ωκεανό (2021) η ανωτέρω ομάδα εργασίας της IUCN εργάζεται για τον εντοπισμό σημαντικών περιοχών για τα θαλάσσια θηλαστικά (ΙΜΜΑ). 

Έχοντας αναπτύξει μία σειρά αυστηρών κριτηρίων, αξιολογεί προτάσεις και αναγνωρίζει ενδιαιτήματα και περιοχές σημαντικές για τα θαλάσσια θηλαστικά, όπου θα λαμβάνονται μέτρα για τη διατήρηση, προστασία και διαχείρισή τους. Στο πλαίσιο της διαδικασίας αυτής εγκρίθηκε και η πρόταση του ελληνικού επιστημονικού Ινστιτούτου Κητολογικών Ερευνών «Πέλαγος» για τον Κορινθιακό Κόλπο.

 

Στον  Κορινθιακό ζουν σπάνια δελφίνια αλλά και φώκιες

 

Ο Κορινθιακός Κόλπος   ουσιαστικά αποτελεί μια  μικρογραφία της Μεσογείου, ενώ ταυτόχρονα αποτελεί ένα μοναδικό μέρος στον κόσμο όσον αφορά τις κοινωνίες των δελφινιών καθώς  κατοικείται από τέσσερα είδη κητωδών, τα τέσσερα πιο γνωστά είδη δελφινιών της Μεσογείου. Ζωνοδέλφινα, σταχτοδέλφινα και κοινά δελφίνια ζουν στα βαθιά νερά του Κορινθιακού. 

Τα ρινοδέλφινα ζουν μόνο στα ρηχά νερά, κυρίως στους δύο όρμους στο βόρειο κομμάτι και το ρηχό δυτικό μέρος του Κορινθιακού . Αν και είναι λίγες, μοναχικές φώκιες ζουν ακόμα στον Κορινθιακό . 

Το 2003 ο μεσογειακός πληθυσμός των κοινών δελφινιών συμπεριλήφθηκε ως Κινδυνεύων στην Κόκκινη λίστα των  Απειλούμενων ειδών της Παγκόσμιας Ένωσης για την Προστασία της Φύσης (International Union for Conservation of Nature, IUCN), λόγω της μείωσης του αριθμού τους 

Στον Κορινθιακό τα κοινά δελφίνια είναι πελαγικά και ζουν σε νερά 500-900 μέτρων  και σίγουρα όχι σε ρηχότερα από 200 μ . Δεν υπάρχουν κοινά δελφίνια στο ρηχό δυτικό κομμάτι του Κορινθιακού και στα νερά του Πατραϊκού που τα χωρίζουν από τους πληθυσμούς του Ιονίου. Ως εκ τούτου είναι απομονωμένα . Ο πληθυσμός τους είναι εξαιρετικά μικρός, υπολογιζόμενος στα μόλις 22 δελφίνια και αυτός είναι πιθανόν ο λόγος για τον οποίο δεν σχηματίζουν αμιγές κοπάδι, αλλά ζουν σε μόνιμη βάση σε μεικτές κοινωνίες, κυρίως με ζωνοδέλφινα 

 Τα κοινά δελφίνια στον Κορινθιακό αποτελούν μια ιδιαίτερη, γεωγραφικά διακριτή ομάδα από πλευράς προστασίας του είδους,  με ελάχιστη δημογραφική και γενετική ανταλλαγή, που αντιμετωπίζει υψηλό κίνδυνο εξαφάνισης λόγω του μικρού πληθυσμού, της περιορισμένης κατανομής και του πιθανού υβριδισμού τους. Οι μεσογειακοί πληθυσμοί των ζωνοδέλφινων (Aguilar and Gaspari, 2012) και των ρινοδέλφινων (Bearzi et al., 2012) έχουν χαρακτηριστεί ως Τρωτά στην κόκκινη λίστα των Aπειλουμένων ειδών της IUCN. 

Οι πληροφορίες σχετικά με τον πληθυσμό των σταχτοδέλφινων είναι ελλιπείς (Gaspari and Natoli, 2012), έτσι ο υποπληθυσμός της Μεσογείου έχει χαρακτηριστεί ως Ανεπαρκώς γνωστός. 

Δύο σταχτοδέλφινα έχουν καταγραφεί στον Κορινθιακό (Frantzis and Herzing (2002). Το ένα από αυτά παρατηρήθηκε για τελευταία φορά το 2001 και πιθανόν δεν ζει από το 2004, σύμφωνα με ανεπίσημες πηγές. Το δεύτερο και πιθανόν τελευταίο σταχτοδέλφινο στον Κορινθιακό παρατηρείται ακόμα (Frantzis pers. obs. 2015; Bearzi et al., 2016), 19 χρόνια μετά τον πρώτο του εντοπισμό.