Οι προτάσεις της Εφορείας Αρχαιοτήτων στο ΕΣΠΑ έχουν καθαρά αναπτυξιακό πρόσημο Τα 5 εκ ευρώ που θα φέρουν 115!

 Οι προτάσεις της Εφορείας Αρχαιοτήτων στο ΕΣΠΑ έχουν καθαρά αναπτυξιακό πρόσημο

Τα 5 εκ ευρώ που θα φέρουν 115!

-Όλες οι προτάσεις που κατατέθηκαν θα κινήσουν το ενδιαφέρον επισκεπτών, ενώ εκτείνονται σε περιοχές που σήμερα δεν «ευνοούνται» από τη μεγάλη προσέλευση των Δελφών.

-Αν αντί για προγράμματα τουριστικής προβολής υιοθετούσαν τις προτάσεις της ΕΦΑ Περιφέρεια, Δήμοι και συναρμόδιοι φορείς, προφανώς το αποτέλεσμα θα ήταν πολύ καλύτερο!

Με έξι συνολικά καλά εστιασμένες προτάσεις έργων η Εφορεία Αρχαιοτήτων επιχειρεί με συνολικό κόστος 5 εκ ευρώ να αναβαθμίσει πολιτιστικά πολλές περιοχές, αλλά και να κεντρίσει το ενδιαφέρον επισκεπτών.

Οι προτάσεις, συνολικού προϋπολογισμού 4.900.000 ευρώ, εκτείνονται σε περιοχές που μέχρι σήμερα δεν έχουν ή έχουν πολύ μικρότερο μερίδιο από την τεράστια επισκεψιμότητα των Δελφών και έχουν κατατεθεί προς έγκριση και χρηματοδότηση από το υπουργείο Πολιτισμού στα πλαίσια του ΕΠΣΑ 2021-2027.  

Από την ουσία των προτάσεων, αλλά και τη στοχοθεσία τους είναι σαφές πως αν οι δήμοι, η περιφερειακή ενότητα Φωκίδας και οι συναρμόδιοι φορείς αντί για προγράμματα τουριστικής προβολής, εκτελούσαν το συγκεκριμένο πρόγραμμα θα είχαν πολύ καλύτερα αποτελέσματα!

Θέμα: Προτάσεις ΕΦΑ Φωκίδος για ΕΣΠΑ 2021-27

1.Φωκίδα: ψηφιακή έκθεση που θα εστιάζει στην παρουσίαση της Φωκίδας κατά την προϊστορική εποχή (13ος-8ος αι. π.Χ.), με έμφαση στα ευρήματα του ΥΕ θολωτού τάφου, που ανακαλύφθηκε πρόσφατα στη θέση Άμπλιανος, κοντά στην Άμφισσα (β) επανεξετάζοντας τον Ηνίοχο των Δελφών : εναλλακτική πρόταση για την έκθεση του Ηνιόχου (αίθουσα XII), βασισμένη στα επιπρόσθετα στοιχεία που προκύπτουν κατά το “Πρόγραμμα Μελέτης του Ηνιόχου” που υλοποιείται από την ΕΦ.Α. Φωκίδος, το Μουσείο του Λούβρου και τη Γαλλική Σχολή Αθηνών, (γ) εναλλακτική πρόταση για την έκθεση του διακόσμου του Θησαυρού των Μασσαλιωτών, βασισμένη σε νέα στοιχεία από τις έρευνες του κ. Jockey, (δ) ψηφιακή έκθεση για το Καστρί και την ιστορία των ανασκαφών στους Δελφούς. Κατά την υλοποίηση της πράξης θα πραγματοποιηθεί η  συγκέντρωση και ψηφιοποίηση του υλικού, η εκπόνηση των μελετών, η σύνταξη κειμένων και η μετάφρασή τους. Επισημαίνεται επίσης ότι θα απαιτηθούν η χρήση τρισδιάστατων τεχνολογιών επαυξημένης και εικονικης πραγματικότητας (AR, VR) για την ψηφιοποίηση των εκθεμάτων, έξυπνης βάσης δεδομένων και λογισμικού, το οποίο να βασίζεται σε τεχνολογίες web και cloud καθώς και τη χρήση αλγορίθμων για τη συγκέντρωση και επεξεργασία δεδομένων. Για το τελικό προϊόν θα χρειαστεί επίσης η δημιουργία mobile apps για φορητές συσκευές, ώστε η αναζήτηση και η περιήγηση να μπορεί να γίνεται σε κινητά και tablets.

Προϋπολογισμός: 300.000

2.Προστασία του αρχαιολογικού χώρου των Δελφών από κεραυνικά πλήγματα μέσω ενεργητικών μέσων και συστημάτων προειδοποίησης. Μελέτη προς ολοκλήρωση

Προϋπολογισμός: 300.000

3. Ανάδειξη αρχαιολογικού χώρου Γαλαξιδίου

Στο Γαλαξείδι εντοπίζεται το Χάλειον, μία από τις σημαντικότερες πόλεις Εσπερίας Λοκρίδας, η οποία ιδρύθηκε κατά το τελευταίο τέταρτο του 4ου αι. π.Χ.                                                                                                  Επίσης, το καλύτερα διατηρημένο στοιχείο της αρχαίας πόλης είναι ο οχυρωματικός περίβολος, ο οποίος έχει οικοδομηθεί στις παρυφές του ακρωτηρίου, σχεδόν παράλληλα με την ακτογραμμή, περικλείοντας έκταση περίπου 65 στρεμμάτων. Για την τεκμηρίωση του τείχους το ΥΠ.ΠΟ.Α. πραγματοποίησε ιδιαίτερα κατά τις δεκαετίες του 1970 και 1980 αρχαιολογικές έρευνες και προέβη στην απαλλοτρίωση οικοπέδων, τα οποία εντοπίζονται στην ορατή ή τη νοητή γραμμή του τείχους. Αποτέλεσμα αυτών των ενεργειών είναι να έχουν απαλλοτριωθεί δέκα τέσσερα οικόπεδα σποραδικά σε όλες τις πλευρές του περιβόλου. Οι προτεινόμενες επεμβάσεις αφορούν την προστασία των πύργων, την αναστήλωση μέρους του τείχους με αυθεντικό υλικό και σε ομόλογες θέσεις, την κατάδειξη του μεσαιωνικού κτηρίου που ανεγέρθηκε πάνω από τον δεύτερο (γωνιακό) ορθογώνιο πύργο, τη δημιουργία διαδρομής κίνησης-πρόσβασης για τους επισκέπτες αλλά και για τους ιδιοκτήτες των οικιών στην περιοχή του τείχους, καθώς και τον φωτισμό του. Με την υλοποίηση του έργου αναμένεται να αναβαθμιστεί συνολικά η πόλη του Γαλαξειδίου, καθώς οι ασύνδετες σήμερα αρχαιότητες θα συνδεθούν οργανικά με τον σύγχρονο οικιστικό χώρο, προσφέροντας δημόσιους χώρους για περιήγηση.  Μελέτη προς ολοκλήρωση

Προϋπολογισμός: 400.000

4. Ανάδειξη και αποκατάσταση Ιεράς Μονής Βαρνάκοβας.

Η Ιερά Μονή Κοιμήσεως Θεοτόκου Βαρνάκοβας ιδρύθηκε σύμφωνα με την κτητορική επιγραφή το έτος 1077 και ανακαινίσθηκε το 1148.  Το συγκρότημα της μονής αποτελείται από το Καθολικό, το οποίο ανήκει στον αρχιτεκτονικό τύπο της τρουλαίας βασιλικής με νάρθηκα και τις πλευρικές πτέρυγες, στις οποίες περιλαμβάνεται και το κτιριακό συγκρότημα των κελιών. Στο Καθολικό σώζεται το βυζαντινό δάπεδο, το οποίο επιβίωσε της πολιορκίας του 1826 από τους Τούρκους, και στην ανωδομή του εξωνάρθηκα σώζεται μία τοιχογραφία της Θεοτόκου στον τύπο της Οδηγήτριας, από την υστεροβυζαντινή περίοδο. Το δάπεδο του ναού είναι διακοσμημένο με μαρμαροθετήματα του 11 αι., ενώ οι τοιχογραφίες και το ξυλόγλυπτο τέμπλο χρονολογούνται από τον 19ο αιώνα  κατά την περίοδο 1831-1838 που ανοικοδομήθηκε ο ναός. Ο Ι.Ν. Αγίου Ιωάννη (ή Αγ. Νικολάου) Θεολόγου στο Ευπάλιο, ένα μνημείο το οποίο με τα έως σήμερα δεδομένα χροβολογείται στο β’ μισό του 12ου αιώνα, κατατάσσεται στον τύπο του ελεύθερου σταυρού με τη χρήση πλινθοπερίκλειστου συστήματος τοιχοποιίας που κτίστηκε κατά το β΄ μισό του 12ου αι. Η στέγαση του κυρίως ναού και του νάρθηκα γίνεται με ένα τύπο τρούλου που χρησιμοποιείται σπάνια στη βυζαντινή αρχιτεκτονική, την τρουλοκαμάρα, η οποία έχει εσωτερικά μορφή καμάρας και εξωτερικά περικλείεται σε κυβικό όγκο με αετωματικές απολήξεις σε κάθε μία πλευρά. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι τοιχογραφίες που σώζονται αποσπασματικά στο εσωτερικό του μνημείου και χρονολογούνται από το β΄ τέταρτο του 13ου αι. Ολοκληρωμένη μελέτη

Προϋπολογισμός: 1.400.000

5. Ανάδειξη αρχαίου Γυμνασίου Δελφών

Το αρχαίο Γυμνάσιο Δελφών  αποτελεί το αρχαιότερο γνωστό μέχρι σήμερα γυμνάσιο της αρχαίας ελληνικής αρχιτεκτονικής. Η αρχαιότερη φάση κατασκευής του ανάγεται στο γ΄ τέταρτο του 4ου αι. π.Χ. και η χρήση του συνεχίστηκε μέχρι και τα ρωμαϊκά χρόνια με διάφορες μετατροπές και επισκευές κατά τη διάρκεια των αιώνων. Το συγκρότημα περιλαμβάνει τον ξυστό, την παραδρομίδα, την παλαίστρα και τα βοηθητικά κτίσματα, κυρίως τις λουτρικές εγκαταστάσεις και την παλαίστρα. Αρχικά χρησιμοποιήθηκε αποκλειστικά για την προπόνηση των αθλητών και συγκεκριμένα για την προπόνηση των ελαφρών αθλημάτων στους κυρίως χώρους του γυμνασίου και των βαρέων αθλημάτων, της πάλης, της πυγμής και του παγκρατίου στην παλαίστρα. Η συνολική κάτοψη του συγκροτήματος του γυμνασίου αποκαλύφθηκε από τον J. Jannoray την περίοδο 1935-1937. Κατά την περίοδο 1980-1981 πραγματοποιήθηκαν καθαρισμοί από την αυτοφυή βλάστηση στο χώρο του γυμνασίου, ενώ τα έτη 1985-1994 πραγματοποιήθηκαν από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Φωκίδος σε συνεργασία με τη Γαλλική Αρχαιολογική Σχολή καθαρισμοί και ανασκαφικές έρευνες κατά τις οποίες αποκαλύφθηκε όλο το μήκος του ξυστού καθώς και το σύστημα ύδρευσης του χώρου και επιγραφές οι οποίες σχετίζονται με τους Πυθικούς αγώνες. Το μνημείο μαζί με τα παρακείμενα οικοδομήματα αντιμετωπίζει πολλαπλά προβλήματα. Μελέτη ενταγμένη στο ΕΣΠΑ και προς ολοκλήρωση τέλος 2021

Προϋπολογισμός: 1.00.000

6. Ανάδειξη αρχαίου Κάστρου Άμφισσας. Α΄ φάση. Το Κάστρο της Άμφισσας αποτελεί ένα μοναδικής ιστορικής και αρχαιολογικής σημασίας μνημείο. Πρόκειται για ένα αρχιτεκτονικό παλίμψηστο, καθώς στον ιστάμενο οχυρωματικό περίβολο ενσωματώνονται φάσεις των αρχαίων, μεσαιωνικών και νεώτερων χρόνων.Γραπτές πηγές που να αναφέρονται ειδικά στο κάστρο της Άμφισσας δεν υπάρχουν ούτε έχουν βρεθεί κάποιες επιγραφές που να μαρτυρούν για την ιστορία του. Η ιστορία αυτή συνάγεται από την γενικότερη ιστορία της περιοχής και από τις πληροφορίες που μας παρέχουν τα κατάλοιπα των κτηρίων που απαρτίζουν το κάστρο. Στο κάστρο της Άμφισσας σώζονται οι εξής οικοδομικές φάσεις:

1η φάση. 6ου αιώνα π.Χ. Κατασκευή οχυρώσεων με το πολυγωνικό σύστημα δόμησης που καταστράφηκαν σε μεγάλο βαθμό από την κατάληψη του φρουρίου από τον Φίλιππο Β’ της Μακεδονίας το 338π. Χ.

2η φάση. Τέλη 4ου με αρχές 3ου αι. π. Χ. Κατασκευή οχυρωματικών έργων με το ισόδομο τραπεζιόσχημο σ΄συτημα δόμησης ενσωματώνοντας υπολείμματα του πολυγωνικού.

3η φάση. 13ου αιώνα. Μετά την κατάληψη της Κωνσταντινούπολης το 1204 το κάστρο παραχωρείται από τον Boniface de Momferrat στον κόμη των Σαλώνων Thomas I d’ Autremencourt στην οικογένεια του οποίου παραμένει έως την κατάληψη της περιοχή από του Καταλανούς το 1311.

4η φάση. Καταλανική περίοδος. 1311-1394. Οι κατασκευές των Καταλανών που κυριάρχησαν στην περιοχή κατά τον 14ο αιώνα δεν μπορούν εύκολα να διαφοροποιηθούν από την προηγούμενη περίοδο.

5η φάση. Οθωμανική περίοδος (1410-1829). Στην μακρά αυτή περίοδο το κάστρο

έχασε την σημασία του ως οχυρωματικό έργο και παρέμεινε πιθανόν ως

κατοικία της φρουράς του τοπικού άρχοντα. Ελάχιστες επεμβάσεις έγιναν ως

πει το πλείστον επισκευές των υπαρχόντων κτηρίων.

6η φάση. 20ος αιώνας. Κατά τον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο δημιουργήθηκαν

πολυβολεία στην βόρεια πλευρά με χρήση διάσπαρτου υλικού και οπλισμένου

σκυροδέματος.​

 Έχει εγκριθεί η Μελέτη του έργου “Άρση ετοιμορροπίας σε δύο περιοχές στα ΝΑ πρανή του Κάστρου της Άμφισσας. Εκπονείται η Προκαταρκτική Μελέτη Σκοπιμότητας για το σύνολο του Κάστρου. Θα απαιτηθεί μελέτη αρχιτεκτονική και στατική κτισμάτων του εσωτερικού περιβόλου, προυπολογισμού 60.000 ευρώ

Προϋπολογισμός Α’ φάσης : 1.500.000

Επίσης έχουν γίνει άλλες μελέτες που αφορούν το Καθολικό της Μονής Ιωάννου Προδρόμου στο Ευπάλιο, την παλαιοχριστιανική Βασιλική της Άμφισσας, το θολωτό μυκηναϊκό τάφο της Άμφισσας