Με ποιές πολιτικές θα αντιστραφεί η μείωση του πληθυσμού της Φωκίδας; Απαντούν: Ι. Μπούγας (ΝΔ) , Χ. Τσαμαντάνης (ΣΥΡΙΖΑ) Α. Σπάτουλας (ΠΑΣΟΚ)

Με βάση τα προσωρινά αποτελέσματα της απογραφής του 2021 και εν αναμονή των οριστικών εντός του Δεκεμβρίου η Φωκίδα μετρά συνολικά 36.120 κατοίκους (24.160 η Παρνασσίδα και 12.050 η Δωρίδα) .
Με άλλα λόγια σε σχέση με την προηγούμενη απογραφή του 2011 έχασε συνολικά 4.222 κατοίκους συνεχίζοντας την πτωτική πορεία των τελευταίων δεκαετιών, με εξαίρεση την περίοδο 1981-2002 που είχαμε μια μικρή άνοδο.
Οι αιτίες της πληθυσμιακής πτώσης της Φωκίδας είναι διαχρονικές; οικονομικές , κοινωνικές αλλά και πολιτικές και το ζωτικής σημασίας ερώτημα που πλέον τίθεται είναι “με ποιές πολιτικές μπορεί- αν μπορεί- να αντιστραφεί αυτή η θλιβερή πραγματικότητα”

Στο ερωτημα αυτό απαντούν σήμερα στην ΩτΦ ο Γ.Γ. της ΚΌ. της ΝΔ και βουλευτής Φωκίδας κ Ιωάννης Μπούγας, ο πολιτευτής και στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ κ Χρήστος Τσαμαντάνης , ο πολιτευτής Φωκίδας του ΠΑΣΟΚ κ Αναστάσιος Σπάτουλας και επιπλέον δημοσιευουμε ξανά παλαιότερο άρθρο του υποψήφιου περιφερειάρχη κ Μαρκόπουλο που αφορά ολόκληρη τη Στερεά Ελλάδα.

Ιωάννης Μπούγας:
” Εργασία, υποδομές,μέριμνα για την Παιδεία, Υγεία και Ασφάλεια καικίνητρα στους νέους να εγκατασταθούν στη Φωκίδα” 

.Εργασία, υποδομές, μέριμνα για την Παιδεία, Υγεία και Ασφάλεια και κίνητρα στους νέους να εγκατασταθούν σε περιοχές όπως η Φωκίδα είναι οι πολιτικές για να αντιστραφεί η μείωση του πληθυσμού του τόπου μας.
Σε ότι αφορά τους τομείς Υγείας, Παιδείας και Ασφάλειας κάθε χρόνο σταδιακά βελτιώνονται στο νομό μας. Τα σχολεία λειτουργούν χωρίς κενά από την αρχή του χρόνου, υπάρχουν υποστηρικτικές δομές για παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες και ειδικές ανάγκες και οι ελλείψεις, που διαπιστώνονται αντιμετωπίζονται, όπως στην Υγεία και στην Ασφάλεια. Ιδιαίτερα στον τομέα της Ασφάλειας η Φωκίδα έχει από τους μικρότερους δείκτες εγκληματικότητας στην Χώρα.
Κομβικό ρόλο στο δημογραφικό πρόβλημα θα διαδραματίσει η ενίσχυση της απασχόλησης στην περιοχή μας, η οποία μπορεί να πραγματοποιηθεί -κατά τρόπο ουσιαστικό- μόνο μέσω των μεγάλων έργων, που έχουν ήδη δρομολογηθεί από την Κυβέρνηση, με εξασφαλισμένους μάλιστα πόρους. Η περιοχή μας δυστυχώς τα τελευταία 50 χρόνια δεν έχει δει μεγάλο έργο.
Οι σημαντικές αυτές παρεμβάσεις, που στο εγγύς μέλλον θα μπουν σε φάση υλοποίησης, συνιστούν ιστορικές ευκαιρίες αναβάθμισης των υποδομών αλλά και των υπηρεσιών για ολόκληρη την Π.Ε. Φωκίδας. Θα προσφέρουν, τόσο άμεσα όσο και μακροπρόθεσμα, πολύτιμες θέσεις εργασίας σε πολλούς συμπολίτες μας.
Ειδικότερα, το τμήμα «Μπράλος-Άμφισσα» του Διαγώνιου Οδικού Άξονα «Λαμία – Ιτέα –Αντίρριο», ως ένα ιδιαίτερα σημαντικό κομμάτι του Ε65, με προϋπολογισμό άνω των 280 εκατ. ευρώ και δίνει αναπτυξιακή δυναμική στον τόπο μας, που υποφέρει εδώ και δεκαετίες. Επιπλέον, ο παραλίμνιος αγωγός λυμάτων του Μόρνου, προς αντιμετώπιση των ανυπέρβλητων μέχρι σήμερα περιβαλλοντικών, οικονομικών, κοινωνικών και αναπτυξιακών ζητημάτων της ευρύτερης περιοχής.
Ο ταμιευτήρας Τολοφώνας στη θέση «Χάρμισκο» και το αρδευτικό δίκτυο μεταφοράς και διανομής, που θα δώσει τη δυνατότητα κάλυψης των αρδευτικών αναγκών της περιοχής σε βάθος χρόνου, με τρόπο δίκαιο.
Περαιτέρω, όπως ανακοίνωσε ο Πρωθυπουργός, η αποκατάσταση και ανάδειξη του παραδοσιακού Ελαιώνα Άμφισσας, μέρος του οποίου έχει υποστεί σοβαρές από πυρκαγιές, προς αξιοποίηση του σύνθετου πολιτιστικού και αγροτικού του προϊόντος, με τη δημιουργία ενός ειδικού φορέα διαχείρισης, στον οποίο θα συμμετέχουν τα συναρμόδια υπουργεία αλλά και η τοπική αυτοδιοίκηση.
Μέριμνά μας πρέπει να είναι να σχεδιάσουμε με ειδικούς και τεχνοκράτες την βέλτιστη αξιοποίηση των έργων ώστε να διαχυθεί η άμεση και έμμεση ωφέλειά τους στον χρόνο και να μην περιοριστεί στο χρόνο της κατασκευής τους.
Κρίσιμο επίσης θεωρώ από άποψη κινήτρων το νομοσχέδιο του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, που βρίσκεται σε δημόσια διαβούλευση και αφορά στη νέα στεγαστική στρατηγική και δίνει έμφαση στην εξασφάλιση προσιτής και ποιοτικής στέγης για τους νέους μας. Περιλαμβάνει, συγκεκριμένα, τους εξής άξονες

-το πρόγραμμα «Σπίτι Μου» που προβλέπει χαμηλότοκα ή άτοκα τραπεζικά δάνεια που συγχρηματοδοτεί κατά 3/4 το κράτος προς συμπολίτες μας 25 έως 39 ετών
την «Κοινωνική Αντιπαροχή», την αξιοποίηση, δηλαδή, εκατοντάδων αδρανών ακινήτων του Δημοσίου, τα οποία θα διατεθούν ως σύγχρονες κατοικίες με μικρό ρυθμισμένο μίσθωμα, σε 2.500 δικαιούχους ηλικίας 18 έως 39 ετών
-την ενοικίαση από το κράτος κατοικιών που, στη συνέχεια, θα φιλοξενούν ευάλωτους νέους ή νέα ζευγάρια για διάστημα τριών χρόνων
-την επιδότηση έως 10.000 ευρώ σε ιδιοκτήτες κενών ή κλειστών διαμερισμάτων, με στόχο να ανακαινιστούν και να διατεθούν, με ευνοϊκό ενοίκιο, σε νέους που αναζητούν κατοικία.
Στην Φωκίδα η αξία των ακινήτων καλύπτεται σχεδόν στο σύνολό της από τα ποσά που προβλέπονται στο σχέδιο νόμου, ώστε να μπορούν οι νέοι μας να αποκτήσουν αξιοπρεπή στέγη χωρίς περαιτέρω επιβάρυνση.

: Στο πλαίσιο αυτό, είναι αξιοσημείωτο ότι ήδη έχουν υιοθετηθεί και εφαρμόζονται σειρά νομοθετικών μέτρων, που ενισχύουν ιδιαίτερα τις οικογένειες με αυξημένες ανάγκες και επομένως θα επιδράσουν θετικά στην αντιμετώπιση της γήρανσης του πληθυσμού.
Ειδικότερα, με πρόσφατο νόμο, διασφαλίστηκε πληρέστερα η θέση εργασίας των γονέων με ευέλικτες ρυθμίσεις, εισήχθησαν τα προγράμματα «Νταντάδες της Γειτονιάς» και «Χώροι Φύλαξης βρεφών σε Επιχειρήσεις», που αφορούν την οικονομική ενίσχυση εργαζομένων γονέων και επιχειρήσεων για τη φύλαξη βρεφών, θεσπίστηκε επίδομα γέννησης παιδιού 2.000 ευρώ, που χορηγείται πλέον με απλοποιημένη διαδικασία σε ευρύ κύκλο δικαιούχων, καθώς και εξειδικευμένες δράσεις εκπαίδευσης και κατάρτισης γυναικών στην έρευνα, την τεχνολογία και την επιχειρηματική δραστηριότητα σε συνεργασία με τη Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης.
Τέλος, υπό επεξεργασία είναι το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Δημογραφία και την Οικογένεια, με δεκαετή διάρκεια, που θα περιλαμβάνει κατά τρόπο συνεκτικό και ολοκληρωμένο οριζόντια αλλά και εξειδικευμένα μέτρα για τις πιο ευάλωτες περιοχές, όπως η Φωκίδα σε συνεργασία με τα συναρμόδια Υπουργεία και τους φορείς.

Χρήστος Τσαμαντάνης :
”Η Φωκίδα διαθέτει τα στοιχεία που μπορούν να οδηγήσουν στην επίτευξη της δίκαιης και βιώσιμης ανάπτυξης”

Πριν λίγο καιρό δημοσιεύθηκαν από την Ελληνική Στατιστική Υπηρεσία τα προσωρινά αποτελέσματα της απογραφής. Τα στοιχεία που αφορούν την Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας και τη Φωκίδα είναι απογοητευτικά μιας και οι δυο περιοχές βρίσκονται στις πρώτες θέσεις μείωσης του πληθυσμού. Ειδικότερα η περιοχή μας την τελευταία 10ετία σημειώνει πληθυσμιακή απώλεια της τάξης του 10,2%, ένα στοιχείο το οποίο δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητο.
Το συγκεκριμένο ποσοστό δεν είναι ΜΟΝΟΝ ένας αριθμός, αλλά περιλαμβάνει και επιπλέον προεκτάσεις. Είναι αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι η Π.Ε. Φωκίδας παρουσιάζει όχι μόνο πληθυσμιακή συρρίκνωση αλλά και γήρανση. Οι πλέον παραγωγικές και δημιουργικές ηλικίες δεν επιστρέφουν στη γενέτειρά τους καθώς αναζητούν την τύχη τους είτε στα μεγάλα αστικά κέντρα είτε ακόμα και στο εξωτερικό! Μπορεί ανέκαθεν, αρκετοί νέοι και νέες της Φωκίδας να αναζητούσαν αλλού την «επαγγελματική» ή και την «οικογενειακή» τους τύχη αλλά αυτό οξύνθηκε με την «μνημονιακή» κρίση.
Η Φωκίδα, αναζητώντας τη θέση της στον καταμερισμό εργασίας και παραγωγής, διαθέτει όλα εκείνα τα στοιχεία που μπορούν να οδηγήσουν στην επίτευξη της δίκαιης και βιώσιμης ανάπτυξης. Η ζήτηση των τοπικών αγροδιατροφικών προϊόντων, η ιδιαιτερότητα του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος και το εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό, που δυστυχώς την εγκαταλείπει , συνιστούν κορυφαία ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα.
Για να μπορέσουμε όμως, να αναστρέψουμε αυτή την ολέθρια πορεία για την περιοχή μας δεν μπορούμε να καταφύγουμε ούτε σε ευχολόγια ούτε στον «από μηχανής Θεό». Η όποια συζήτηση δεν μπορεί να μην έχει σαφείς ιδεολογικές προεκτάσεις, να μην αφορά μια σύγχρονη πρόταση με όρους κοινωνικής δικαιοσύνης ως βασική προϋπόθεση. Να εξετάσουμε πως μπορούμε να συμβάλουμε και να οργανώσουμε την ανάπτυξη των παραγωγικών κλάδων του αγροδιατροφικού τομέα, την αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών, τις νεοφυείς επιχειρήσεις και γενικώς να αξιοποιήσουμε τις εν υπνώσει, πλην όμως υπαρκτές δυνατότητές μας.
Επίσης, αποτελεί πλέον κοινό τόπο ότι ο οποιοσδήποτε σχεδιασμός θα πρέπει να βασιστεί στην οικονομία της γνώσης, με στόχο τη δημιουργία προστιθέμενης αξίας. Η καινοτομία είναι αποτέλεσμα της αλληλεπίδρασης των Πανεπιστημιακών Τμημάτων και των Ερευνητικών Κέντρων, του κόσμου της παραγωγής, του χρηματοπιστωτικού συστήματος, της αυτοδιοίκησης και της κοινωνίας των πολιτών. Η σύγχρονη προσέγγιση, που αναδεικνύει και τη βασική μας διαφορά με τη νεοφιλελεύθερη αντίληψη, είναι ο ρόλος του κράτους ως βασικού πρωταγωνιστή στο σχεδιασμό της πολιτικής για την καινοτομία.
Θα πρέπει πλέον, η περιφερειακή ανάπτυξη να μην αποτελεί ένα άπιαστο όνειρο και μια ουτοπία, αλλά να γίνει μια πραγματικότητα. Η δημογραφική και κατ’ επέκταση η αναπτυξιακή και κοινωνική πολιτική, εθνικά και περιφερειακά, χρειάζονται ουσιαστικά περιεχόμενο και πολιτικό προσωπικό με σοβαρή και ολοκληρωμένη αντίληψη της πραγματικότητας.
Για να μπορέσουμε να σταματήσουμε αυτή τη φθίνουσα πορεία, θα πρέπει να υπάρξει μια στοχευμένη αντιμετώπιση – πρόταση η οποία θα πρέπει να κινείται στους εξής άξονες:
Στήριξη του κοινωνικού κράτους, που θα αφορά στην στεγαστική πολιτική για τα νέα ζευγάρια και στην στήριξη στη μητέρα και στα παιδιά,
Ενίσχυση του εισοδήματος, η οποία θα αφορά τόσο τους μισθωτούς και τους συνταξιούχους όσο και τους ελεύθερους επαγγελματίες
Αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, με δραστική μείωση των λογαριασμών ενέργειας καθώς επίσης και μείωση των τιμών στα καύσιμα και στα τρόφιμα,
Χρηματοδοτική στήριξη των ΜμΕ, των αγροτών και της βιομηχανίας
Ανασχεδιασμός και ανακατανομή του Ταμείου Ανάκαμψης, και τέλος
Δικαιοσύνη παντού ώστε να γνωρίζουν όλοι ότι είναι ίσοι απέναντι σε όλους και ότι υπάρχουν ισότιμες ευκαιρίες
Σήμερα, πέρα και πάνω από όλα υφίσταται η ανάγκη να καταδείξουμε ότι υπάρχει προοπτική, άλλωστε αυτή η έννοια δεν πρέπει να είναι ένα ψευδεπίγραφο σύνθημα, το οποίο ο πολιτικός κόσμος μηρυκάζει ιδίως κατά τις προεκλογικές περιόδους. Μόνο μέσα από μία άλλη, διαφορετική νοοτροπία και στη βάση μίας προοδευτικής θεώρησης, θα καταστεί εφικτή η εμπέδωση του αισθήματος για τη διασφάλιση ενός μέλλοντος που αξίζει στους πολίτες της περιοχής μας.

Αναστάσιος Σπάτουλας,
πολιτευτής Φωκίδας του ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ: “απαιτούνται γενναίες πολιτικές  αποφάσεις και ένα συνολικό πλαίσιο μακροχρόνιου σχεδιασμού.”

Το δημογραφικό ζήτημα είναι μείζον και σύνθετο πρόβλημα. Αποτελεί μια από τις σημαντικότερες προκλήσεις τόσο για την χώρα μας όσο και για τον νομό μας αφού σύμφωνα με τα αποτελέσματα τις τελευταίας απογραφής τα ευρήματα είναι ιδιαιτέρως ανησυχητικά.
Η μείωση του πληθυσμού του νομού μας οφείλεται στην υπογεννητικότητα των ήδη λιγοστών νέων του νομού μας αλλά και στο γεγονός ότι οι νέοι μας φεύγουν για να αναζητήσουν εργασία ή φεύγουν για να σπουδάσουν και δεν ξαναγυρίζουν πίσω. Και δεν ξαναγυρίζουν πίσω γιατί δεν υπάρχουν θέσεις εργασίας στον νομό μας . Ο νομός μας μαραζώνει και πληθυσμιακά και οικονομικά.
Σύμφωνα με έρευνες έχει αποδειχθεί ότι οι χώρες που εστιάζουν την πολιτική τους στην δαπάνη χρημάτων μόνο σε οικονομικά κίνητρα (επιδόματα, φοροαπαλλαγές κτλ) για να πείσουν τις οικογένειες να κάνουν παιδιά δεν έχουν δει ικανοποιητικά αποτελέσματα. Αυτό συμβαίνει γιατί κανένα νέο ζευγάρι δεν σκέφτεται μόνο τα έξοδα γέννησης ενός παιδιού. Σκέφτεται τον κόσμο που φέρνει το παιδί του. Σκέφτεται τη πορεία του μέσα στη ζωή, την μόρφωσή του ,την υγεία του μέσα σε ένα σύστημα δημόσιας υγείας κτλ. Αντιθέτως, οι χώρες που εστιάζουν στην άρση των εμποδίων που αντιμετωπίζουν τα ζευγάρια και διστάζουν να τεκνοποιήσουν έχουν καλύτερα αποτελέσματα. Μεγάλες άδειες πατρότητας και μητρότητας, εξασφάλιση της εργασιακής ασφάλειας και της επαγγελματικής εξέλιξης μανάδων και πατεράδων, ποιοτικές και δωρεάν δομές προσχολικής αγωγής κτλ. Επομένως εκτός από τα οικονομικά βοηθήματα θα πρέπει η πολιτεία να ακολουθήσει και πολιτικές που να δημιουργούν ένα “ασφαλές κοινωνικό περιβάλλον” ώστε οι νέοι να μην διστάζουν να κάνουν οικογένεια.
Για να αντιμετωπιστεί ουσιαστικά το δημογραφικό απαιτούνται γενναίες πολιτικές αποφάσεις και ένα συνολικό πλαίσιο μακροχρόνιου σχεδιασμού. Η πολιτικές θα πρέπει να κινούνται προς δύο κατευθύνσεις. Η μία είναι να ενισχυθούν περαιτέρω οι νέοι για να δημιουργήσουν οικογένεια. Η δεύτερη είναι να δοθούν κίνητρα ώστε οι νέοι να μείνουν ή να επιστρέψουν στον νομό μας.
Η πολιτεία θα πρέπει να προχωρήσει στην δημιουργία ενός εκτεταμένου προγράμματος κοινωνικής κατοικίας με πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης, ώστε οι νέες γενιές να αποκτήσουν επιτέλους πρόσβαση σε φτηνή και ποιοτική κατοικία.
Επιπλέον θα πρέπει να υπάρξει η δυνατότητα πρόσβασης όλων των παιδιών σε βρεφονηπιακό σταθμό και μια σειρά από εργασιακές διευκολύνεις, ώστε η δημιουργία οικογένειας να μην αποτελεί αντικίνητρο απασχόλησης ή επαγγελματικής εξέλιξης. Επιβάλλεται η διεύρυνση των κριτηρίων ένταξης παιδιών σε βρεφονηπιακούς σταθμούς, η υποστήριξη των Δήμων για τη δημιουργία επιπλέον υποδομών παιδικών και βρεφοκομικών σταθμών αλλά και η εισαγωγή νέων δομών.
Χρειάζεται εκσυγχρονισμός και διεύρυνση των δικαιούχων των επιδομάτων τέκνων, όπως επίσης και με την καθιέρωση Εθνικού Αποταμιευτικού Λογαριασμού για κάθε παιδί με συμμετοχή τόσο του γονέα όσο και της Πολιτείας.
Οι δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και οι επαγγελματικές ευκαιρίες θα αποτρέψει τους νέους να φύγουν σε άλλους νομούς προς αναζήτηση εργασίας και θα είναι κίνητρο για να επιστρέψουν όσοι έχουν ήδη φύγει. Ο νομός μας διαθέτει ορεινούς προορισμούς απείρου κάλους και παραλιακούς προορισμούς αρκετά ελκυστικούς. Θα πρέπει λοιπόν να δοθούν κίνητρα και χρηματική βοήθεια (πχ επιχορηγήσεις μέσω ΕΣΠΑ) ώστε να γίνουν επενδύσεις και να αναπτυχθεί ο τουρισμός. Θα δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας και θα λειτουργήσουν ως «τονωτική ένεση» για τις τοπικές κοινωνίες. Αν και στη χώρα μας ο ορεινός τουρισμός δεν τυγχάνει ιδιαίτερης στήριξης και προβολής, μπορούμε να παραδειγματιστούμε από το τουριστικό μοντέλο που εφαρμόζεται επιτυχώς σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες και να το προσαρμόσουμε στα ελληνικά δεδομένα. Ο συνδυασμός ορεινών και παραλιακών περιοχών θα δημιουργήσει μια τουριστική περίοδο που θα διαρκεί αρκετούς μήνες τον χρόνο.
Θα πρέπει να γίνει εκμετάλλευση του αγροτικού τομέα εισάγοντας σύγχρονες μεθόδους καλλιέργειας και νέες τεχνολογίες στις αγροτικές εργασίες.
Παράλληλα, η ανάπτυξη του κλάδου μεταποίησης με την εκμετάλλευση του παραγωγικού πλούτου της περιοχής μας θα συμβάλει στην οικονομική ανάπτυξη της περιοχής και την δημιουργία θέσεων. Εννοείται πως σε όλα αυτά θα βοηθήσουν φορολογικά κίνητρα.
Το Ταμείο Ανάκαμψης θα μπορούσε να συμβάλει σε μεγάλο βαθμό ώστε να πραγματοποιηθούν οι αυτές οι προτάσεις.
Τέλος , σημαντικό είναι και η σωστή λειτουργία των υποδομών υγείας του νομού μας (νοσοκομείο, κέντρα υγείας). Πρέπει να υπάρχει ένα σύστημα υγείας που να εμπνέει εμπιστοσύνη στους κατοίκους του νομού , νέους και ηλικιωμένους, ώστε να μην φοβούνται αν τους τύχει κάτι έκτακτο. Δεν είναι εύκολο για τους κατοίκους να πηγαίνουν σε διπλανούς νομούς ή στην πρωτεύουσα για θέματα υγείας. Κοστίζει και είναι και επικίνδυνο. Τα παραδείγματα πολλά, το πιο σημαντικό η περίπτωση της γυναίκας που γέννησε στον δρόμο για Λαμία επειδή δεν είχε γυναικολόγο η Άμφισσα. Ένα ισχυρό σύστημα υγείας του νομού είναι πλεονέκτημα και κίνητρο για την παραμονή πολλών κάτοικων στην περιοχή μας.