«Ο ΧΥΤΥ μπορεί να λειτουργεί ως ΧΥΤΑ»

 Σε πιλοτική λειτουργία μπαίνει ο ΧΥΤΥ στις 15 Ιουνίου, όπως τονίζει ο Δήμαρχος Δελφών κ. Παναγιώτης Ταγκαλής στην απάντησή του προς το τοπικό συμβούλιο Ελαιώνα, ενώ ξεκαθαρίζει ότι το έργο είναι απολύτως άρτιο και μπορεί να λειτουργεί ως ΧΥΤΑ.

Επιπλέον αναφέρει ότι οι προσλήψεις γίνονται μέσω ΑΣΕΠ, ενώ λόγω της απαγόρευσης το πρώτο διάστημα θα λειτουργήσει μέσω αναδόχου. Αναφορικά με τα αντισταθμιστικά τονίζεται ότι η υποχρέωση του 1% έγινε 3% και αντιστοιχεί σε ποσό περί τις 9.000 ευρω.

Από την απάντηση καθίσταται σαφές ότι όλες οι αλλαγές στα χρονοδιαδράμματα και οι τροποποιήσεις έχουν δηλωθεί, ενώ ανά τακτά χρονικά διαστήματα ενημερώνεται η Ευρωπαϊκή Ένωση για την πορεία των έργων. 

Αναλυτικά στην απάντησή του ο Δήμαρχος αναφέρει τα εξής:

ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ

Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή νομοθεσία, όπως αυτή ενσωματώθηκε στο Εθνικό δίκαιο η διαχείριση των απορριμμάτων διέπεται από συγκεκριμένους κανόνες οι οποίοι αποτυπώνονται στο εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ), το Περιφερειακό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ) καθώς και στο τοπικό σχέδιο του κάθε Δήμου.

Βασική αρχή των οδηγιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των προαναφερόμενων νομικών κειμένων είναι η ανάπτυξη διακριτών ρευμάτων στη πηγή, δηλαδή τα νοικοκυριά.

Η ανάπτυξη αυτή περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων και την διακριτή συλλογή των οργανικών απορριμμάτων (βιοαποβλήτων) με την ανάπτυξη ενός επιπλέον κάδου, του καφέ.

Δηλαδή δίπλα στους υπάρχοντες κάδους, μπλε για τα ανακυκλώσιμα και πράσινου για τα σύμμεικτα (υπόλειμμα) απορρίμματα ο κάθε Δήμος θα τοποθετήσει και έναν καφέ κάδο, για τα οργανικά απορρίμματα.

Όλα τα διακριτά ρεύματα, δηλαδή και οι 3 κάδοι (μπλε, πράσινος & καφέ) θα οδηγούνται σε μονάδα επεξεργασίας απορριμμάτων, προκειμένου να γίνεται περεταίρω διαχωρισμός και ανάκτηση είτε ανακυκλώσιμων υλικών είτε οργανικών.

Το υπόλειμμα που θα προκύπτει μετά την επεξεργασία θα οδηγείται προς ταφή στο Χώρο Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ).  

ΜΟΝΑΔΑ ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ & ΧΥΤΥ ΑΜΦΙΣΣΑΣ

Με το Ν. 4071/2012, αποφασίστηκε η σύσταση ενός Περιφερειακού ΦοΔΣΑ σε κάθε Περιφέρεια, ο οποίος έχει την αποκλειστική ευθύνη διαχείρισης και λειτουργίας των ΧΥΤΥ, ΧΥΤΑ και ΜΕΑ και η συγχώνευση των υφιστάμενων τοπικών ΦοΔΣΑ σε αυτόν.

Ο σχεδιασμός αποτελεί απόφαση τόσο του ΦοΔΣΑ Στερεάς Ελλάδας όσο και των Δημοτικών Αρχών των 2 Δήμων της Π.Ε Φωκίδας.

Προκειμένου να κλείσει ο ΧΑΔΑ στη Κερατόραχη, εκδόθηκε η ΚΥΑ 54658/4266 των συναρμόδιων Υπουργείων Εσωτερικών και Περιβάλλοντος, σύμφωνα με την οποία το 50% των απορριμμάτων του Δήμου Δελφών θα οδηγείτο στον ΧΥΤΑ Λιβαδειάς και το υπόλοιπο 50% στον ΧΥΤΑ Λαμίας.

Μετά την άρνηση του Δήμου Λεβαδέων και του τοπικού ΦοΔΣΑ (Δ.Ε.Π.Ο.Δ.Α.Λ Α.Ε) να παραλάβει το 50% των απορριμμάτων του Δήμου Δελφών, ο ΦοΔΣΑ Στερεάς Ελλάδας αποδέχθηκε την παραλαβή του 100% των απορριμμάτων του Δήμου Δελφών στον ΧΥΤΑ Λαμίας.

Στις 20 Σεπτεμβρίου 2013 εντάχθηκε η Πράξη με τίτλο: “ΜΟΝΑΔΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ (ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟ ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ) ΚΑΙ ΧΩΡΟΣ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΗΣ ΤΑΦΗΣ ΥΠΟΛΕΙΜΜΑΤΩΝ (Χ.Υ.Τ.Υ.) Ν. ΦΩΚΙΔΑΣ” με κωδικό MIS 370720 στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα “Περιβάλλον-Αειφόρος Ανάπτυξη”, η οποία  προέβλεπε την κατασκευή και λειτουργία  Μονάδας Κομποστοποίησης δυναμικότητας 6.250 tn ετησίως προδιαλεγμένων οργανικών και πράσινων αποβλήτων και Χώρου Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων ετήσιας δυναμικότητας κατά μέσο όρο 20.000 tn/έτος και συνολικής δυναμικότητας 362.487 m3 (Α’ ΦΑΣΗ-13 ΕΤΗ) μη επικίνδυνων στερεών αποβλήτων.

Με την συγχώνευση του τοπικού ΦοΔΣΑ Φωκίδας, του Συνδέσμου Διαχείρισης Ν. Φωκίδας (ΣΔΑΝΦ) στον ΦοΔΣΑ Στερεάς Ελλάδας Α.Ε. διαπιστώθηκε η ανάγκη ενός ενιαίου σχεδιασμού και για το λόγο αυτό υποβλήθηκε πρόταση για αναβάθμιση της Μονάδας Κομποστοποίησης σε Μονάδα Επεξεργασίας Απορριμμάτων (ΜΕΑ).

Αυτός ο σχεδιασμός κρίθηκε αναγκαίος αφενός να διαχειρίζεται η ΜΕΑ Φωκίδας το σύνολο των ρευμάτων των Δήμων του Ν. Φωκίδας (μπλε, πράσινο & καφέ κάδο) στην περιοχή παραγωγής των απορριμμάτων και την μείωση του κόστους μεταφοράς σε άλλες ΜΕΑ.

Στις 15 Ιουνίου 2020 ξεκινά η δοκιμαστική λειτουργία της Μονάδας Κομποστοποίησης & ΧΥΤΥ Φωκίδας.

Για την λειτουργία της Μονάδας Κομποστοποίησης οι Δήμοι Δελφών & Δωρίδας θα αναπτύξουν ένα επιπλέον ρεύμα (καφέ κάδο), για την συλλογή των οργανικών απορριμμάτων.

Σύμφωνα με τις απόψεις του ΦΟΔΣΑ:

Σχετικά με την παραλαβή απορριμμάτων από τρίτους, αυτή γίνεται κατά παρέκκλιση των σχετικών αδειοδοτήσεων και του οικείου ΠΕΣΔΑ και σύμφωνα με τις επιταγές της Πολιτείας προκειμένου να αντιμετωπιστούν ζητήματα προστασίας της δημόσιας υγείας, του περιβάλλοντος αλλά και αποφυγής των δυσβάστακτων προστίμων που επιβάλλει η Ευρωπαϊκή Ένωση στη χώρα μας από την λειτουργία ανεξέλεγκτων ΧΑΔΑ. Άλλωστε, βάσει του άρθ. 83 του ν. 4685/2020 ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας δύναται, για λόγους δημοσίου συμφέροντος, να λάβει με απόφασή του οποιοδήποτε πρόσφορο μέτρο, για την επίλυση προβλημάτων διαχείρισης ΑΣΑ περιλαμβανομένης και της μεταφοράς των Αστικών Στερεών Αποβλήτων σε μία ή περισσότερες νομίμως λειτουργούσες εγκαταστάσεις διαχείρισης αποβλήτων. Η εν λόγω διάταξη εφαρμόζεται και στην περίπτωση άμεσης παύσης της λειτουργίας των χώρων ανεξέλεγκτης διάθεσης αποβλήτων (ΧΑΔΑ) που λειτουργούν σε Διαχειριστικές Ενότητες Περιφερειών, στις οποίες δεν υπάρχει νόμιμος εν λειτουργία Χώρος Υγειονομικής Ταφής (ΧΥΤ) προβλεπόμενος από το αντίστοιχο ΠΕΣΔΑ ή νόμιμος εν λειτουργία χώρος αποθήκευσης.

Στη συγκεκριμένη περίπτωση αφορά την αποδοχή περιορισμένης ποσότητας απορριμμάτων από Δήμους εκτός Π.Σ.Ε. (Αιγιαλείας, Δυτικής Μάνης) και μέχρι την λειτουργία των έργων ολοκληρωμένης διαχείρισης που προβλέπονται για την εξυπηρέτηση των εν λόγω Δήμων. Τονίζεται ότι σε καμία περίπτωση δεν ελλοχεύει κίνδυνος κορεσμού του ΧΥΤ Άμφισσας δεδομένου των περιορισμένων ποσοτήτων που θα διατεθούν ασφαλώς στο νέο χώρο υγειονομικής ταφής.

Η ίδια διαδικασία και πρακτική, έκδοση Υπουργικών αποφάσεων,  ακολουθήθηκε και για τον Δήμο Δελφών, με την μεταφορά των απορριμμάτων του στο ΧΥΤΑ Λαμίας, προκειμένου να κλείσει ο ΧΑΔΑ στη Κερατόραχη.

Η λειτουργία του ΧΥΤΥ Φωκίδας, ως ΧΥΤΑ επιτρέπεται, αφού το κύτταρο διαθέτει όλες τις απαιτούμενες προδιαγραφές στεγάνωσης και ορθής περιβαλλοντικής λειτουργίας.

Τα σύμμεικτα απορρίμματα των Δήμων Δελφών & Δωρίδας (πράσινος κάδος) θα καταλήγουν στο ΧΥΤΥ Φωκίδας, μέχρι της ολοκλήρωσης κατασκευής της ΜΕΑ Φωκίδας.

Οι μπλε κάδοι θα συνεχίσουν, μέχρι της κατασκευής της ΜΕΑ Φωκίδας, να οδηγούνται στα Κέντρα Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ) Λαμίας για τον Δήμο Δελφών και Πατρών για τον Δήμο Δωρίδας.

Άποψη του Δ.Δελφών είναι ότι δεν έχει αντίρρηση για την υποδοχή περιορισμένης ποσότητας απορριμμάτων από άλλους Δήμους, προκειμένου να ολοκληρώσουν τις δικές τους μονάδες διαχείρισης απορριμμάτων. Θεωρούμε απαραίτητo, αυτό να γίνει σύμφωνα με την κείμενη Νομοθεσία και τις εγκεκριμένες Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων.

ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΚΑΙ ΠΑΡΑΤΑΣΕΙΣ

Σχετικά με την αρτιότητα του έργου Μονάδα Κομποστοποίησης & ΧΥΤΥ Φωκίδας όπως προκύπτει τόσο από την ένταξη του έργου όσο και από την τριμερή σύμβαση, κύριος του έργου είναι ο ΦοΔΣΑ Στερεάς Ελλάδας Α.Ε. και φορέας υλοποίησης ο Δήμος Δελφών.

Η μέχρι σήμερα εξέλιξη του έργου ακολουθεί τους κανόνες που θέτει το πλαίσιο των συγχρηματοδοτούμενων έργων καθώς και η Εθνική νομοθεσία.

Το χρονοδιάγραμμα κατασκευής του έργου και οι ληφθείσες παρατάσεις έχουν λάβει τη σύμφωνη γνώμη (προέγκριση) της αρμόδιας διαχειριστικής αρχής, εν προκειμένω της ΕΥΔΕΠ ΥΜΕΠΕΡΑΑ, η οποία εξετάζει τους αναφερόμενους λόγους και είναι σύμφωνες με  το Ν3669/2008 και με τις υπ’ αρ.πρωτ. 15397/19-06-2015, ΑΔΑ: 6ΑΚΝΩ9Θ-ΔΡΚ, ΑΔΑΜ:15SYMV002863911 2015-06-22 και υπ’αριθμ. πρωτ. 4522/06-03-2019, ΑΔΑ: Ψ5ΗΑΩ9Θ-ΥΑΡ, ΑΔΑΜ: 19SYMV004579035 2019-03-07 συμβάσεις που το συνοδεύουν, εμπρόθεσμα βάσει και των προαναφερόμενων εγκεκριμένων προθεσμιών.

Οι εγκεκριμένες αλλαγές του χρονοδιαγράμματος, του φυσικού και του οικονομικού αντικειμένου, υποχρεωτικά δηλώνονται και τροποποιούν αντίστοιχα την Απόφαση ένταξης κάθε συγχρηματοδοτούμενου έργου, με διαδικασία μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας ΟΠΣ.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση ενημερώνεται ανά τακτά διαστήματα για την εξέλιξη των πράξεων που χρηματοδοτεί, από την ΕΥΔΕΠ ΥΜΕΠΕΡΑΑ με στοιχεία από την ηλεκτρονική πλατφόρμα ΟΠΣ.

ΑΝΤΙΣΤΑΘΜΙΣΤΙΚΑ

Τέλος όσον αφορά τα αντισταθμιστικά οφέλη για τους Δήμους, οι οποίοι φιλοξενούν εγκαταστάσεις διαχείρισης στερεών αποβλήτων, σας γνωρίζουμε τα εξής:

1.Ως προς τη δυνατότητα καταβολής αντισταθμιστικού οφέλους για την ενίσχυση του προϋπολογισμού της Τοπικής Κοινότητας Ελαιώνα του Δήμου Δελφών.

 Σύμφωνα με το άρθρο 243 του ν. 4555/2018, οι ΦοΔΣΑ καταβάλλουν αντισταθμιστικό στους Δήμους που φιλοξενούν τη λειτουργία εγκαταστάσεων μηχανικής βιολογικής επεξεργασίας αποβλήτων και χώρων υγειονομικής ταφής, το ύψος του οποίου καθορίζεται με απόφαση του διοικητικού συμβουλίου του ΦοΔΣΑ και δεν μπορεί να είναι μικρότερο από το ένα τοις εκατό (1%) επί των εσόδων του ετήσιου προϋπολογισμού του ΦοΔΣΑ.

Το αντισταθμιστικό όφελος συμψηφίζεται με τα ποσά που οι Δήμοι υπέρ των οποίων επιβάλλεται, υποχρεούνται να καταβάλουν στο ΦοΔΣΑ για τις υπηρεσίες που τους παρέχει και τυχόν εναπομείναντα από το όφελος ποσά, δύναται να διατίθενται από τους Δήμους αυτούς για την κάλυψη κάθε είδους δαπάνης, κατά προτεραιότητα όμως σχετιζόμενης με περιβαλλοντική αντιστάθμιση από τη λειτουργία των εγκαταστάσεων. 

Η συγκεκριμένη διάταξη νόμου εφαρμόζεται και στην περίπτωση του ΦοΔΣΑ Στερεάς Ελλάδας, ενώ έχει συμπεριληφθεί και στο άρθρο 13 παρ. 1 του Καταστατικού της Φορέα , στο οποίο μεταξύ άλλων αναφέρεται ότι: «Όταν τα αντισταθμιστικά αυτά οφέλη που θα αποδοθούν στους Δήμους που φιλοξενούν τέτοιες εγκαταστάσεις διαχείρισης απορριμμάτων προσδιορίζονται από το Δ.Σ. σε χρήμα, δεν μπορεί αυτό το χρηματικό ποσό να υπερβαίνει το ποσοστό του 3% επί του τέλους-εισφοράς που καταβάλλει ετησίως ο κάθε Δήμος μέτοχος για την διαχείριση των απορριμμάτων του στο ΦοΔΣΑ, λόγω της χρήσης των συγκεκριμένων εγκαταστάσεων.»

Το αντισταθμιστικό όφελος ποσοστού 1% επί των ετήσιων εσόδων του ΦοΔΣΑ το οποίο επιμερίζεται αναλογικά στους Δήμους που φιλοξενούν εγκαταστάσεις διαχείρισης απορριμμάτων και αντιστοιχεί για το Δήμο Δελφών, ανέρχεται στο ποσό των 8.787 ευρώ. Το ποσό αυτό συμψηφίζεται με την οφειλόμενη ετήσια εισφορά του Δήμου Δελφών προς το Φορέα και τη μειώνει ανάλογα, σύμφωνα με το άρθρο 243 του ν. 4555/2018.

2.Ως προς τη δυνατότητα απασχόλησης προσωπικού προερχόμενου από την περιοχή στην οποία βρίσκονται οι εγκαταστάσεις διαχείρισης στερεών αποβλήτων.

Ως προς τη διαδικασία προσλήψεων, ο ΦοΔΣΑ Στερεάς Ελλάδας, ως Φορέας του ευρύτερου δημόσιου τομέα, υπάγεται στις διατάξεις του ν. 2190/1994 (ΑΣΕΠ). Επομένως, και για το Φορέα ισχύουν οι περιορισμοί που ισχύουν για το σύνολο των προσλήψεων στον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Πέραν αυτού, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 2190/1994, όπως ισχύει, σε περίπτωση που επιτραπεί στο Φορέα να προβεί σε προκήρυξη θέσεων εργασίας, δεν είναι νόμιμη η θέσπιση κριτηρίου εντοπιότητας, ώστε να εξασφαλισθεί ότι οι απασχολούμενοι θα προέρχονται από την περιοχή στην οποία λειτουργούν οι εγκαταστάσεις. Παρά ταύτα, ο Φορέας , στο άρθρο 13 παρ. 11 του καταστατικού του, έχει προβλέψει ότι το προσωπικό που προσλαμβάνεται από την επιχείρηση προκειμένου να απασχοληθεί στις εγκαταστάσεις διαχείρισης απορριμμάτων θα πρέπει να προέρχεται κατά προτεραιότητα από την περιοχή που φιλοξενεί την κάθε εγκατάσταση. Ο Δήμος Δελφών σε συνεργασία με το Φορέα  ασκεί προς κάθε κατεύθυνση πιέσεις, προκειμένου το θέμα της πρόσληψης προσωπικού να επιλυθεί σύμφωνα με αυτό το σκεπτικό. Δεδομένης της απαγόρευσης προσλήψεων, ο Φορέας αντιμετωπίζει σήμερα την ανάγκη απασχόλησης προσωπικού, μέσω συμβάσεων παροχής υπηρεσιών με αναδόχους οι οποίοι είναι αρμόδιοι με βάση τους όρους της διαγωνιστικής διαδικασίας για την πρόσληψη του απαιτούμενου προσωπικού.

Ο ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΔΕΛΦΩΝ

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΑΓ. ΤΑΓΚΑΛΗΣ