Μπορεί η κορτιζόνη να επηρεάσει την υγεία των ματιών μου ή τη λειτουργία της όρασης;

Η λήψη στερεοειδών ουσιών (οργανικές ουσίες στις οποίες συγκαταλέγονται και ορμόνες όπως η γνωστή σε όλους κορτιζόνη) μπορεί να είναι απαραίτητη για την καταπολέμιση διαφόρων οργανικών καταστάσεων όπως η ανακούφιση πόνου ή η γρήγορη αντιμετώπιση φλεγμονών.

Ενέχει κινδύνους για τα μάτια μου η αναίτια χρήση και η κατάχρηση των στερεοειδών; 

Η χρήση κορτιζόνης κάθε μορφής (χάπια, ρινικά σπρέϊ, οφθαλμικές σταγόνες) πρέπει να γίνεται από τους ασθενείς κατόπιν συνεννόησης με τον θεράποντα ιατρό τους καθώς μπορεί να έχει αρκετές ανεπιθύμητες ενέργειες. 

Συγκεκριμένα στα μάτια, συχνά οι άνθρωποι και ειδικά οι χρήστες φακών επαφής εμφανίζουν κόκκινα μάτια. Τότε, αντί να συμβουλευτούν τον οφθαλμίατρό τους, προμηθεύονται από μόνοι τους από το φαρμακείο κολλύρια με κορτιζόνη.

Η αναίτια και αλόγιστη χρήση τους όμως μπορεί να προκαλέσει σοβαρές και κάποιες φορές επικίνδυνες για τη λειτουργία της όρασης καταστάσεις, όπως:

• Οπίσθιο υποκαψικό καταρράκτη

Είδος καταρράκτη στον οποίο δημιουργείται θόλωση στο πίσω μέρος του κρυσταλλοειδούς φακού του οφθαλμού με αποτέλεσμα θολή όραση, μείωση οπτικής οξύτητας, διπλωπία, εμφάνιση “φωτοστέφανου” γύρω από τα φώτα και νυχταλωπία (δυσκολία κατά τη νυχτερινή όραση). Συνήθως, στα αρχικά στάδια η κατάσταση είναι υποστρέψιμη με την παύση της λήψης στερεοειδών. Σε πιο προχωρημένα στάδια όμως, πρέπει να αφαιρεθεί ο καταρράκτης.

• Ωχροπάθεια π.χ. κεντρική ορώδης χορειοαμφιβληστροειδοπάθεια( CSR )

Η CSR είναι μία πάθηση της ωχράς κηλίδας (κεντρικής περιοχή του αμφιβληστροειδή στην οποία εστιάζουν φωτεινές ακτίνες και ευθύνεται για την ευκρινή και την έγχρωμη όραση). 

Η CSR σε αρχικά στάδια μπορεί να μην εμφανίζει συμπτώματα, ωστόσο κάποιοι ασθενείς μπορεί να βλέπουν θολά, να βλέπουν τα αντικείμενα πιο μικρά, πιο μακριά ή παραμορφωμένα. Η κατάσταση αυτή, αν διαγνωσθεί έγκαιρα και θεραπευθεί μπορεί να μην επηρεάσει την λειτουργία της όρασης. Σε άλλες περιπτώσεις όμως μπορεί να προκαλέσει μόνιμη μείωση της οπτικής οξύτητας.

• Φαρμακογενές – Δευτεροπαθές γλαύκωμα

Το γλαύκωμα (“κλέφτης” της όρασης- μια ομάδα παθήσεων του οπτικού νεύρου) είναι μια από τις παθήσεις που δε δίνουν συμπτώματα μέχρι να φτάσει σε προχωρημένο στάδιο. Τότε ο ασθενής παρουσιάζει μειωμένη περιφερική όραση ιδιαίτερα σε χαμηλό φωτισμό που μπορεί να φτάσει έως και την απώλεια μέρους ή και όλου του οπτικού πεδίου (ο ασθενής δε βλέπει αρχικά περιφερικά και σταδιακά και κεντρικά). Συνήθως, η εμφάνιση γλαυκώματος οφείλεται στην αύξηση της ενδοφθάλμιας πίεσης. Αυτός είναι και ο μόνος παράγοντας που μπορεί να ρυθμιστεί με αγωγή για την πρόληψη της πάθησης. 

Η λήψη κορτιζόνης έχει ως παρενέργεια την αύξηση της πίεσης σε μια ομάδα ασθενών που είναι ευαίσθητοι σε αυτά. Η παρενέργεια αυτή έχει φανεί πως σταματά σε διάστημα μίας έως τεσσάρων εβδομάδων μετά την παύση της λήψης στερεοειδών, αλλά αυτό το χρονικό διάστημα κάποιες φορές μπορεί να είναι αρκετό για την έναρξη γλαυκωματικών βλαβών.

Ποιά είναι επομένως η σωστή πρακτική σχετικά με την λήψη κορτιζόνης;

Είναι προφανές πως η χρήση αυτών των ουσιών πρέπει να γίνεται με μεγαλύτερη προσοχή και μόνο όταν ο γιατρός του εκάστοτε ασθενή το κρίνει απαραίτητο. 

Επίσης, ο κάθε ασθενής που λαμβάνει τέτοιου είδους φάρμακα πρέπει να αναφέρει στον ιατρό του οποιαδήποτε παρενέργεια αντιληφθεί ώστε να αποτραπεί η δημιουργία ανεπιθύμητων παθολογικών καταστάσεων που ειδικά στα μάτια είναι συχνά  δυσεπίλυτες.

Η Βασιλική Ν. Ντρισμπιώτη κατάγεται από την Ιτέα Φωκίδας. Είναι Χειρουργός Οφθαλμίατρος με εξειδίκευση στον Kαταρράκτη, το Laser μυωπίας και τη Xειρουργική Bλεφάρων. 

Διατηρεί ιατρείο στην Αθήνα. 

www.eyelasermed.gr

www.eyelasermed.gr