Γιάννης Τσακίρης, Υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων «Η Ελλάδα σκαρφάλωσε στην πρώτη θέση των απορροφήσεων»

Η Ελλάδα , με βάση τα επίσημα στοιχεία τον περασμένο Νοέμβριο κατάφερε να σκαρφαλώσει στην 1η θέση απορρόφησης πόρων ανάμεσα στα 28 κράτη – μέλη της ΕΕ τονίζει ο υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Γιάννης Τσακίρης και εξειδικεύοντας δίνει στη δημοσιότητα τα ακριβή στοιχεία σύμφωνα με τα οποία τον Ιούλιο του 2019 η σημερινή κυβέρνηση παρέλαβε από το ΣΥΡΙΖΑ το ΕΣΠΑ με εντάξεις έργων σε ποσοστό 84% και σήμερα έχει ξεπεράσει το 140% και αντίστοιχα οι δαπάνες των ενταγμένων έργων ανέρχονται 12,6 δις, ποσοστό 57% έναντι του αντίστοιχου 23% τον Ιούλιου του 2019.

 Τέλος του 2023 είναι η τυπική λήξη του τρέχοντος ΕΣΠΑ συνολικού προϋπολογισμού 23,2δις, πόσο ευχαριστημένοι είστε από τους ρυθμούς απορροφητικότητας και κατά πόσο επιτεύχθηκαν οι βασικοί αναπτυξιακοί στόχοι;

Το ερώτημα που ανακύπτει κάθε φορά που μιλάμε για το ΕΣΠΑ αφορά την ικανότητα της εκάστοτε ελληνικής διοίκησης να απορροφήσει το σύνολο των διαθέσιμων πόρων και σαφώς είναι εύλογο, καθώς στο πρόσφατο παρελθόν οι επιδόσεις της χώρας σε αυτό το πεδίο, για μια σειρά από λόγους, δεν ήταν δυστυχώς οι επιθυμητές. Αν μάλιστα ανατρέξουμε στην περίοδο 2016-2019 θα δούμε πως οι συνολικές δαπάνες των προγραμμάτων ΕΣΠΑ δεν ξεπέρασαν τα 5 δις ευρώ. Όμως από τον Ιούλιο του 2019 που αναλάβαμε ως κυβέρνηση υπήρξε σημαντική πρόοδος, τόσο στην ενεργοποίηση των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων, όπως αποτυπώνεται στις εντάξεις έργων, όσο και στην υλοποίηση αυτών με βάση τις συμβάσεις και τις δαπάνες. Συγκεκριμένα τον Ιούλιο του 2019 παραλάβαμε το ΕΣΠΑ με εντάξεις έργων σε ποσοστό 84% και σήμερα που μιλάμε έχουμε ξεπεράσει το 140% ενώ αντίστοιχα οι δαπάνες των ενταγμένων έργων ανέρχονται 12,6 δις ποσοστό 57% έναντι του αντίστοιχου 23% τον Ιούλιου του 2019. Οι υψηλοί ρυθμοί απορρόφησης αντικατοπτρίζονται και στα αυξημένα αιτήματα πληρωμής προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Αθροιστικά μέχρι το καλοκαίρι του 2021, είχαν υποβληθεί αιτήματα πληρωμών συνολικού ύψους 11,8 δις €. Η Ελλάδα τον περασμένο Νοέμβριο κατάφερε να σκαρφαλώσει στην 1η θέση απορρόφησης πόρων ανάμεσα στα 28 κράτη – μέλη της ΕΕ, με βάση τα επίσημα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Όπως αντιλαμβάνεστε έχουν επιτευχθεί οι αναπτυξιακοί μας στόχοι , αλλά δεν σταματάμε συνεχίζουμε να βάζουμε τον πήχη όλο και ψηλότερα .

Ποιες είναι οι βασικές στοχεύσεις του νέου (ΕΣΠΑ) Εταιρικού Σύμφωνου Περιφερειακής Ανάπτυξης, ύψους 26,3 δισ. Ευρώ. Κατά πόσο θεωρείτε ότι θα είναι απρόσκοπτη η μετάβαση από το ένα πλαίσιο στο άλλο;

Το νέο ΕΣΠΑ , διαθέτει 5 βασικούς στρατηγικούς πυλώνες , τον καινοτόμο και έξυπνο οικονομικό μετασχηματισμό, την ενεργειακή μετάβαση, τις πράσινες και γαλάζιες επενδύσεις, τις υποδομές μεταφορών, το ανθρώπινο δυναμικό, τις χωρικές επενδύσεις, καθώς και δύο ειδικούς στόχους για Δίκαιη Μετάβαση και Τεχνική Βοήθεια. Το στοίχημα, πάντως αυτή τη στιγμή για τη χώρα μας, δεν είναι μόνο να μπορέσει να απορροφήσει το ευρωπαϊκό πακέτο του ΕΣΠΑ που θεωρείται δεδομένο , αλλά να το αξιοποιήσει κατάλληλα, σύμφωνα με τις ανάγκες που δημιουργήθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Να θυμίσω ότι, στο παρελθόν, κονδύλια της ΕΕ για τις συνδυασμένες μεταφορές, λιμενικές και μεταφορικές υποδομές αξιοποιήθηκαν πλημμελώς, εν αντιθέσει με άλλες χώρες μέλη της ΕΕ, οι οποίες σήμερα στηρίζουν την περαιτέρω ανάπτυξή τους στις βάσεις που τέθηκαν τότε, προβάλλοντας ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα. Οι προκλήσεις και οι ευκαιρίες όπως αντιλαμβάνεστε, που ανοίγονται για τη χώρα μας πλέον είναι τεράστιες. Η χώρα μας την επόμενη επταετία θα έχει να διαχειριστεί πόρους που θα αγγίζουν τα 26 δισεκατομμύρια ευρώ για την περίοδο προγραμματισμού ’21-’27, μιλάμε δηλαδή για μια αύξηση άνω των 10 δισεκατομμυρίων ευρώ σε σύγκριση με την τρέχουσα περίοδο. Η πράσινη και η ψηφιακή Ελλάδα θα είναι σίγουρα η επόμενη για τη χώρα μας. Υπάρχουν εμβληματικά έργα που αναμένεται να γεφυρώσουν τις δύο προγραμματικές περιόδους, επίσης οι νέες προσκλήσεις αναμένεται να δημοσιευθούν άμεσα ώστε να μην υπάρξει κανένα χρηματοδοτικό κενό στην αγορά.

Ποιά η δυνατότητα συγχρηματοδότησης από ΕΣΠΑ και Ταμείο Ανάκαμψης για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, που είναι η καρδιά της Ελληνικής Οικονομίας, και έχουν βρεθεί να αντιμετωπίζουν σημαντικές δυσκολίες τόσο από την υγειονομική κρίση όσο και από την ενεργειακή κρίση;

Στόχος της κυβέρνησης αλλά και απαίτηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι να αποφεύγεται η διπλή χρηματοδότηση. Θέλω να σας διαβεβαιώσω πως υπάρχει ξεκάθαρος σχεδιασμός, για το τι θα χρηματοδοτείται από το ΕΣΠΑ και τι θα χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης, ταυτόχρονα όμως έχουμε διατηρήσει τη δυνατότητα συμπληρωματικότητας για τα δύο Ταμεία. Όσον αφορά το νέο ΕΣΠΑ, στο οποίο και γίνεται εκτενής αναφορά και για στην ενίσχυση της αειφόρου ανάπτυξης και της ανταγωνιστικότητας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων καθώς και για τη δημιουργία θέσεων εργασίας από αυτές, σε συνδυασμό με την υλοποίηση παραγωγικών επενδύσεων. Αυτή την πρωτοβουλία, η οποία μάλιστα αποτελεί και «ειδικό στόχο» εντός του ΕΠΑνΕΚ, αναμένεται να αποσπάσει σημαντικό μέρος των κονδυλίων του Προγράμματος που ανέρχονται συνολικά στα 4 δισ. Ευρώ. Βασικοί στόχοι της εθνικής αναπτυξιακής μας πολιτικής είναι η αναβάθμιση και διεύρυνση της παραγωγικής βάσης, η μεγέθυνση του τομέα της μεταποίησης, η διασύνδεσή με τις διεθνείς αγορές καθώς και η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, καθώς, στόχος είναι να αυξηθούν οι συνολικές επενδύσεις και εξαγωγές ως ποσοστά του ΑΕΠ στο 24% και 68% μέχρι το 2030 από τις σημερινές τιμές που ανέρχονται στο 12% και 37%, αντίστοιχα. Μέσα από τον ειδικό στόχο που έχουμε θέσει, επιδιώκεται η συνεχής προσαρμογή των ελληνικών επιχειρήσεων στις νέες συνθήκες επιχειρηματικότητας, παραγωγής και ανταγωνιστικότητας που διαμορφώνονται όχι μόνο σε ευρωπαϊκό αλλά και σε διεθνές επίπεδο. Στο πλαίσιο αυτό, εκτιμάται ότι θα καταφέρουμε πλέον να αντιμετωπίσουμε βασικά θέματα που εμποδίζουν τόσα χρόνια την παραγωγικότητα και την εξωστρέφεια των ελληνικών επιχειρήσεων, αφενός προωθώντας νέα επιχειρηματικά και οργανωτικά πρότυπα και συνεργασίες που δημιουργούν κρίσιμα μεγέθη και ανταγωνιστικό πλεονέκτημα και αφετέρου αναπτύσσοντας μηχανισμούς που συντονίζουν την πρόσβαση των επιχειρήσεων στις διεθνείς αγορές. Θα υποστηριχθεί, επίσης και ο μετασχηματισμός των επιχειρήσεων προς περισσότερο βιώσιμα και αποδοτικά ως προς τους πόρους επιχειρηματικά μοντέλα, που αφενός συντελεί στην προστασία του περιβάλλοντος και δημιουργεί σημαντική εξοικονόμηση κόστους και αφετέρου, μπορεί να δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας και να εξασφαλίζει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα και λόγω της θετικής εικόνας που θα προβάλλει προς τους καταναλωτές. Θέλω να τονίσω και να γίνει σαφές πως όλες οι πρωτοβουλίες μας σχεδιάζονται με έμφαση στην περιβαλλοντολογική, κοινωνική και εταιρική διακυβέρνηση αποτυπώνοντας συγκεκριμένους στόχους της βιωσιμότητας και του κοινωνικού αντίκτυπου των επενδύσεων.

Ποιες προκλήσεις έχει να αντιμετωπίσει η Χώρα και ποια στοιχήματα να κερδίσει το 2022;

Η χώρα μας, όπως και η παγκόσμια κοινότητα έχει αυτή τη στιγμή που μιλάμε αλλά και για όλο το 2022 να αντιμετωπίσει τις ανατιμήσεις στην ενέργεια αλλά και σε πολλά άλλα αγαθά, που έχει προκαλέσει η πολεμική σύγκρουση στην Ουκρανία. Είμαι βέβαιος ότι θα καταφέρουμε να ξεπεράσουμε για ακόμη μία φορά και αυτόν τον σκόπελο και το 2022 θα καταφέρει να συνεχίσει τους αναπτυξιακούς ρυθμούς του 2021.

Έχοντας μέτρο σύγκρισης μεταξύ των Περιφερειών της Χώρας, ποιες θεωρείτε ότι είναι οι δυνατότητες και ποιες οι προκλήσεις για την Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας;

Για την Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας ανοίγονται μεγάλες αναπτυξιακές δυνατότητες μπροστά της, ειδικά μετά τη δημοπράτηση κορυφαίων έργων, αλλά και για τις υπόλοιπες Περιφέρειες αφού έχουν πλέον να διαχειριστούν αυξημένους πόρους σε σχέση με την προηγούμενη προγραμματική περίοδο. Η πρόκληση που έχει να αντιμετωπίσει και αυτή, είναι να τους αξιοποιήσει σωστά αλλά και να τους απορροφήσει άμεσα. Συγκεκρίμενα, αυξήσαμε σχεδόν στο διπλάσιο τους πόρους του νέου Περιφερειακού Προγράμματος Στερεάς για τη νέα περίοδο.

Είστε ο πιο σημαντικός άνθρωπος για τη Στερεά Ελλάδα, καθώς χρηματοδοτείτε τα δυο κορυφαία της έργα της, τη διαγώνιο και τις παρακάμψεις Χαλκίδας και Ψαχνών. Πόσο εύκολο είναι να «παίρνει» μια περιφέρεια μισό δις για δυο έργα;

Και τα δύο έργα που αναφέρετε καταφέραμε να εγκριθούν μετά από πολύμηνες διαβουλεύσεις με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και θα υλοποιηθούν με ευρωπαϊκούς πόρους. Πρόκειται για έργα μείζονος σημασίας για ολόκληρη την Κεντρική Ελλάδα. Η υλοποίηση αυτών των σημαντικών υποδομών , αποδεικνύουν την αποφασιστικότητα της Κυβέρνησης για τη διαμόρφωση ίσων όρων βιώσιμης ανάπτυξης, για όλες τις περιοχές της χώρας μας. Ως Στερεοελλαδίτης και έχοντας ιδιαίτερη αγάπη στην πόλη μου και στην περιφέρειά μου, θα προσπαθώ πάντα για την ανάπτυξή της και θα εργάζομαι για να καταφέρει να αποκτήσει ισχυρότερες προοπτικές, με πιο ανθεκτική οικονομία, όπως και ολόκληρη η χώρα μας.

Σήμερα «τρέχουν» παράλληλα το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα και το ΠΔΕ στις περιφέρειες. Πότε θα σταματήσει αυτό και τι θα γίνει με τα έργα που δεν έχουν δημοπρατηθεί ακόμη;

Και για τη νέα προγραμματική περίοδο 2021-2027 και τα δύο αυτά προγράμματα αναμένεται να ενισχύσουν κανονικά και τις 13 περιφέρειες της χώρας και μάλιστα με αυξημένους πόρους.

Στην περιοχή μας, πολλοί εργολάβοι διακόπτουν τις εργασίες προόδου σε έργα του ΠΔΕ γιατί η ροή χρηματοδότησης δεν είναι καλή. Γιατί δημιουργούνται αυτά τα προβλήματα και πότε θα λυθούν;

Πρέπει να γνωρίζετε ότι το ΠΔΕ αυξήθηκε δύο φορές μέσα στην προηγούμενη χρονιά με συμπληρωματικό προϋπολογισμό για να καταφέρουμε να αντιμετωπίσουμε έκτακτες καταστάσεις όπως ήταν η πανδημία και οι φυσικές καταστροφές. Ήδη το ΠΔΕ έχει πληρώσει πάνω από 9 δισ. ευρώ και οι πληρωμές δεν έχουν σταματήσει. Μόνο τον Σεπτέμβριο, Οκτώβριο, Νοέμβριο πληρώθηκαν περίπου 2 δισ. ευρώ. Οι ανάγκες όμως ήταν πολλαπλάσιες. Γιατί υπερθερμάνθηκε η οικονομία και ξεκίνησαν όλα τα εργοτάξια να δουλεύουν. Υπάρχουν όμως και καθυστερήσεις που δεν οφείλονται στο ΠΔΕ αλλά στην κλασική αμεριμνησία των διαφόρων φορέων και διοικητικών αρχών που υποβάλλουν τελευταία στιγμή ή υποβάλλουν λάθος τα αιτήματα πληρωμών τους.

Πως κρίνετε το ρυθμό απορροφήσεων και την ικανότητα δήμων και περιφερειών να απορροφήσουν τα διαθέσιμα κονδύλια;

Τα περιφερειακά προγράμματα είχαν μια σημαντική υστέρηση, όμως, ευνοήθηκαν από τα μέτρα που εφαρμόσαμε για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Από τις μη επιστρεπτέες προκαταβολές. Μπροστά μας όμως έχουμε τη νέα προγραμματική περίοδο, όπου οι πόροι για τα 13 ΠΕΠ είναι αυξημένοι κατά 2 δισ. ευρώ σε σχέση με αυτά που είχαν να διαχειριστούν την τρέχουσα περίοδο και θα βοηθήσουμε με κάθε τρόπο τις περιφέρειες για να καταφέρουν να απορροφήσουν αυτούς τους αυξημένους πόρους.

Δεν είστε πολιτικός, αλλά τα πηγαίνετε μια χαρά στα καθήκοντά σας. Το ενδεχόμενο να συνεχίσετε την ενασχόλησή σας με τα κοινά έχει το αποκλείετε;

Καταρχήν θα ήθελα να ευχαριστώ πολύ τον πρωθυπουργό που μου ανέθεσε τέτοια καθήκοντα και μου έδωσε την ευκαιρία να εργαστώ για τη χώρα μου αλλά δεν είμαι πολιτικός και δε θα ήθελα να εμπλακώ με την πολιτική. Αλλά θα είμαι πάντα έτοιμος να συμβάλλω στην ανάπτυξη της πατρίδας μου, από όποιο μετερίζι χρειαστεί